Bestaat úw baan straks nog wel?
Jean Wanningen, 10dec 2014
Het is een veelgehoorde opvatting: Europa heeft de massa immigratie hard nodig om straks het tekort aan arbeidskrachten ten gevolge van de vergrijzing op te vangen. Hoe logisch is dat, wanneer je kijkt naar de massale werkloosheid in de eurozone en de verwachte groei in de vervanging van menselijke arbeid door robots?
Elk jaar krijgen we goed nieuws over de voortsukkelende eurocrisis. Hoera, ‘het ergste’ is voorbij! De crisis is voorbij! Er komt groei! Jaar in, jaar uit, al vijf jaar lang. De realiteit is dat de voorspellingen telkens worden bijgesteld. Naar beneden wel te verstaan. Net als IMF, DNB en EC afgelopen week weer eens deden. Tegelijkertijd is de ECB aan het eind van haar latijn en is de algemene verwachting, dat haar geldverruimingsplannen (QE) onvoldoende soelaas zullen bieden om de reële economie aan de gang te krijgen.
Sociale ellende in Zuid-Europa niet te overzien
Intussen krijgen de Grieken weer
nieuw geld (tien miljard euro) uit het permanente ‘noodfonds’ European Stability Mechanism (ESM), omdat ze het -volgens de troika althans- ‘goed’ doen. Het landje zou afgelopen kwartaal de hoogste groeicijfers van de hele eurozone hebben gescoord. Over understatements gesproken: het BBP van het land ligt een kwart lager dan bij aanvang van de crisis, haar staatsschulden bedragen ruim 177 procent van het BBP, het gemiddelde besteedbare inkomen is er gehalveerd en de werkloosheid bedraagt een kwart van de beroepsbevolking. Van de jeugd tot 25 jaar zit zelfs twee derde zonder werk. Hoezo gaat het ‘goed’?
Het land is er na vijf jaar nog altijd niet in geslaagd
een goed functionerend kadaster in te richten en stelt zelfs
een loterij voor om mensen over te halen hun BTW te betalen. Belastingontduiking blijft volkssport nummer één in Griekenland.
Maar Griekenland is niet het enige land binnen de eurozone met ernstige economische problemen. Leest u even mee. In Spanje zit ruim een kwart (26 procent) van de beroepsbevolking zonder werk, voor eenvoudig werk wordt slechts twee euro per uur betaald, in veel gezinnen wonen drie generaties bij elkaar, omdat er geen geld is voor extra huisvesting en die generaties moeten niet zelden leven van het karige pensioen van opa. Dat is de realiteit.
In Portugal is het niet veel beter. Lonen en pensioenen zijn gekort, de jeugd verlaat het land en er zijn tienduizenden (!) bedrijfjes over de kop gegaan. Meer dan de helft van die werklozen heeft geen recht op een uitkering en is aangewezen op familiesteun. De ruggengraat van de Portugese economie is vakkundig om zeep geholpen. Ook in Italië is het niet veel beter. De Italiaanse economie bevindt zich al meer dan twee jaar in een recessie en de vooruitzichten zijn niet goed. Het land stevent af op een langdurige stagnatie met een jeugdwerkloosheid van boven de veertig procent. Ook de (beter opgeleide) Italianen verlaten het land.
Braindrain dreigt in Zuiden
Wat deze braindrain betekent voor het toekomstige opbouwpotentieel van de betreffende Zuid-Europese landen laat zich raden. Hetzelfde geldt voor de Ieren. Maar die hebben het voordeel de Engelse taal machtig te zijn waardoor de jeugd over een hogere arbeidsmobiliteit beschikt. Niet alleen de hoger opgeleiden, maar ook de ‘common’ werknemer kan zo gemakkelijk elders terecht. Het is triest om het te moeten constateren, maar de eenheidsmunt heeft de volken van Europa niet de beloofde welvaart en werkgelegenheid gebracht, maar de ergste economische crisis ooit.
In
een beklemmend essay verwijst de Amerikaanse sociologe Susan Watkins naar het werk van de Franse econoom Michel Aglietta en diens co-auteur, Thomas Brand: ‘Un New Deal pour l’Europe’.
Hierin stellen zij, dat de euro eigenlijk een vreemde valuta is voor alle achttien deelnemende landen. De constructie van de eurozone voorkomt de broodnodige monetaire flexibiliteit en dus de kans op herstel van economische groei:
‘It binds them to rigidly fixed exchange rates, regardless of their underlying economic realities, and strips them of monetary autonomy.’
Dat gebrek aan monetaire flexibiliteit ligt ten grondslag aan de enorme economische problemen die het eurogebied momenteel ondervindt, aldus de Fransen. De munt had kunnen werken voor een groep landen met min of meer gelijke economische concurrentiekracht. Goh, waar hebben we dit meer gehoord? Watkins wijst er verder op dat de kredietbonanza als gevolg van het verdwijnen van de renteverschillen tussen de zwakke en de sterke eurolanden een illusie van welvaart heeft gecreëerd. Een kredietbonanza, die zich overigens niet beperkte tot de eurozone alleen, maar wereldwijd. Vervolgens werd in ruil voor financiële steun het ‘Duitse model’ van sterke bezuinigingen opgelegd aan de zuidelijke periferie, met massale werkloosheid en krimpende economieën tot gevolg.
Van alle grote economische blokken doet de eurozone het ‘t slechtst. De OESO
waarschuwt dan ook voor een langdurig lage groei en blijvend hoge werkloosheid. En ook
DNB waarschuwt Nederland voor groeivertraging en blijvend hoge werkloosheid.
Nachtelijke landing op Lampedusa.
Miljoenen migranten naar Europa
Tegelijkertijd stromen miljoenen Afrikanen Europa binnen. In
een artikel in de Financial Times stelt Tony Barber dat er de komende decennia 55 miljoen Afrikanen naar Europa zullen komen, tien procent van de huidige bevolking. Barber beroept zich daarbij op rapporten van de Europese Unie zelf. Die enorme aantallen zullen echter niet gelijk verdeeld worden over alle landen, maar vooral neerslaan in vier landen. Italië is daarbij met 15,5 miljoen immigranten de belangrijkste bestemming, gevolgd door Groot-Brittannië (9,2 miljoen), Duitsland (7 miljoen) en Spanje (6,5 miljoen), aldus Barber.
Groot-Brittannië zal over die periode de hoogste bevolkingstoename kennen. De komende vier decennia zal de bevolking van Groot-Brittannië groeien van 64,1 miljoen inwoners naar 80,1 miljoen inwoners, deels door immigratie, deels door het hogere geboortecijfer van immigranten ten opzichte van de autochtone bewoners. Daarmee zal Groot-Brittannië het land met het hoogste inwoneraantal van de Europese Unie worden. Groter dan Frankrijk, dat groeit van 65,7 miljoen naar 75,7 miljoen inwoners en zelfs groter dan Duitsland, dat een terugval van 81,3 miljoen naar 70,8 miljoen inwoners zou kennen.
Multicultuur in één land leidt tot conflicten
Nu zijn dit slechts projecties, maar dan nog. Dergelijke enorme aantallen immigranten uit vreemde culturen zullen de saamhorigheid en stabiliteit van de oorspronkelijke samenlevingen ongetwijfeld ondermijnen. Dat is althans de mening van de Chinees-Filipijns-Amerikaanse professor aan Yale University Amy Chua.
Waar enerzijds het benutten van de vaardigheden van allerlei minderheden tot welvaartsgroei en macht leiden, leidt daarnaast in vrijwel alle gevallen multiculturele tolerantie tot instabiliteit, sociale ontwrichting en uiteindelijk verval van de landen. Multiculturen in één land leiden tot conflicten, haat en geweld schrijft Chua. En zij kan het weten, want zelf een -zeer geslaagde- migrant.
Haar opvattingen sluiten aan bij die van Samuel Huntington, die in zijn boek ‘Who are we?’ min of meer hetzelfde beeld schetst:
‘America was founded by British settlers who brought with them a distinct culture, including the English language, Protestant values, individualism, religious commitment, and respect for law. The waves of immigrants that later came to the United States gradually accepted these values and assimilated into America’s Anglo-Protestant culture. More recently, however, our national identity has been eroded by the problems of assimilating massive numbers of primarily Hispanic immigrants and challenged by issues such as bilingualism, multiculturalism, the devaluation of citizenship, and the “denationalization” of American elites.’
Chua wijst op het belang van een gemeenschappelijke taal, geloof en cultuur. Zijn de verschillen te groot, dan resulteert dat uiteindelijk in chaos en verval.
Huidig Europese migratiebeleid niet erg logisch
Als Chua gelijk heeft en dat zou kunnen, want zij baseert zich op jarenlang vergelijkend onderzoek, dan is -in het licht van bovenstaande- het huidige migratiebeleid van de Europese Unie niet erg logisch. De EU verdedigt dat beleid door te wijzen op de vergrijzende bevolking van Europa: er komen steeds minder productieven, die de kosten van een steeds grotere groep senioren moeten dragen. Dat lijkt op het eerste gezicht inderdaad een plausibele redenering, maar de EU gaat er wel aan voorbij dat in een aantal landen van de EU, waaronder Nederland, de ouderen juist flink gespaard hebben. Die bedruipen dus zichzelf.
Voor de arme Oost-Europese landen ligt dat anders, maar dat zou dan juist een argument moeten zijn om die integratie maar niet te laten plaatsvinden. Afgedwongen solidariteit leidt tot weerstand en trekt het algemene welvaartspeil naar beneden. Dat punt speelt des te meer als daarnaast tientallen miljoenen immigranten uit andere culturen naar Europa worden gehaald, zoals uit de onderzoeken van professor Chua is gebleken.
Met een, naar het zich laat aanzien, blijvend hoge werkloosheid in de eurozone is het niet erg logisch om miljoenen – veelal laagopgeleiden – binnen de poorten te halen. Temeer niet, daar die mensen nauwelijks de taal machtig zijn. We zien dat ook aan de gebrekkige integratie van de niet-westerse allochtonen in Nederland: los van de culturele verschillen zorgt de taalachterstand ook voor een gebrekkige integratie. Dat geldt ook voor de westerse allochtonen die zich hier komen vestigen. Het CPB heeft de regering al gewaarschuwd dat ze niet dezelfde fouten moet maken als destijds met de Turkse en Marokkaanse immigranten. Hetzelfde dreigt namelijk te gebeuren met de vele Polen, Roemenen en andere voormalige Oostblokkers die zich hier willen vestigen. Bovendien zorgen die nieuwkomers voor sociale spanningen, aangezien ze vooral aan de onderkant van de arbeidsmarkt voor verdringing zorgen: ze nemen de banen in van autochtone Nederlanders.
Robots rukken op aan onderkant arbeidsmarkt
De positie van werknemers aan die onderkant en middengroepen van de samenleving staat toch al onder druk door de
toenemende robotisering. In de financiële sector, de voedingsmiddelenindustrie, de logistieke dienstverlening, de gezondheidszorg, in vele bedrijfstakken rukt de robotisering op. Maar ook de consumentensector krijgt ermee te maken. Niet het oude Marokkaanse vrouwtje is de toekomstige hulp in de huishouding, maar een ‘servicerobot’. Het zijn de trends van de toekomst.
Dus ook in dit licht is het niet erg logisch om grote groepen laagopgeleiden naar Europa te halen. De EU krijgt er dus een heus probleem bij: hoe zorgen we voor voldoende banen voor het groeiende leger aan de onderkant en in het midden van de arbeidsmarkt? Dit probleem moet niet onderschat worden, want we praten hier over een zeer substantieel deel van onze arbeidsmarkt. Als grote aantallen mensen geen baan zullen hebben of uitzicht daarop in de toekomst en dus geen zinvol bestaan kunnen opbouwen, is dat niet alleen een sociaal-economisch drama van ongehoorde afmeting, maar ook een kruitvat, dat de stabiliteit van de samenleving ernstig kan aantasten. Het ziet er niet goed uit. Ook ik heb de oplossing niet in mijn binnenzak, maar dat hier iets aan gedaan moet worden staat buiten kijf.
http://www.ftm.nl/column/bestaat-uw-baa ... s-nog-wel/