Maatschappelijke diensttijd

[Mahalingam]

In het regeerakkoord staat dat er een soort van maatschappelijke dienstplicht komt.
Daar gaat voorlopig 25 miljoen tegenaan gegooid worden dit jaar en op zijn vroegst zomer 2019 zullen de eerste dienstplichtigen te werk gesteld kunnen worden.

"Wel is duidelijk dat de subsidiekraan open staat voor goede ideeën van welwillende organisaties."
De geldstroom naar die welwillende organisaties zal 100 miljoen per jaar zijn. Dat wordt dus een groeiende dienstplicht industrie.

Staatssecretaris Blokhuis: jongeren zelf aan het roer bij maatschappelijke diensttijd

[Ariel]

En hoe staat het met de maatschappelijke diensttijd. Nou nog niet goed. Het kan beter.

Enthousiasme over maatschappelijke diensttijd valt nog wat tegen

Nog steeds is er weinig animo voor de maatschappelijke diensttijd, een jarenoude wens van het CDA. De meeste jongeren zien het niet zitten en andere politieke partijen vinden het idee nutteloos tot lachwekkend, zo bleek tijdens een debat in de Tweede Kamer. Wel zijn er al organisaties die subsidie hebben aangevraagd.

Ondertussen houden CDA en ChristenUnie, die ook voorstander is, de moed erin."Hoe zorg je ervoor dat moeilijk bereikbare jongeren iets goeds voor hun naasten gaan doen?", zegt ChristenUnieleider Segers. Het CDA wil jongeren met verschillende achtergronden "uit hun cocon" halen en met elkaar in contact brengen om vaardigheden te leren.

"Kan dat niet ook gewoon met een zomerbaantje?", vraagt PVV-Kamerlid Agema. Ze begrijpt niet waarom school, bijbaantjes en sportclubs niet voldoende zouden zijn. Volgens CDA-Kamerlid Rog heeft de maatschappelijke diensttijd "een andere insteek". Agema lacht hardop. Ze kan zich helemaal niets voorstellen bij de praktijk.

• Kosten maatschappelijke diensttijd
  
  2018...25 miljoen euro
  
  2019...50 miljoen euro
  
  2020...100 miljoen euro
  
  2021...100 miljoen euro

Maar het gaat het CDA juist allemaal niet snel genoeg. De partij vindt dat staatssecretaris Blokhuis van de ChristenUnie, die het plan van zijn partij moet uitvoeren, te veel inspraak van jongeren toelaat. "Het hoeft niet leuk te zijn", zegt Rog.

GroenLinks-Kamerlid Westerveld vindt dat juist goed omdat jongeren anders helemaal niet mee zullen doen. Westerveld geeft de 100 miljoen euro van het project overigens liever aan bestaande organisaties die met jongeren werken in plaats van "een heel nieuwe circus" van subsidies op te tuigen. De SP vindt de diensttijd een duur prestigeproject en wil liever dat de onderbetaling van jongeren in de zorg wordt opgelost.

Regeringspartijen VVD en D66, die dit plan met frisse tegenzin in het regeerakkoord hebben gezet, blijven het kritisch volgen. "Want als er dan toch zo veel geld heen gaat, moet het wel goed uitgevoerd worden", zegt VVD-Kamerlid El Yassini. D66 is het oneens met het CDA en vindt dat het slagen juist afhangt van hoe goed jongeren erbij worden betrokken.

• Maatschappelijke diensttijd, de afspraken uit het regeerakkoord:
  
  * vrijwillig, voor 15-plussers
  * maximaal zes maanden
  * tegen een bescheiden vergoeding (wettelijk maximum 150 euro per maand)
  * geen vervanging van de maatschappelijke stage
  * maatschappelijke organisaties, provincies en gemeenten krijgen subsidie voor projecten
  * jongere krijgt diplomasupplement als getuigschrift
  * jongere krijgt voorrang bij sollicitaties bij de overheid
  * idee van CDA en CU

De staatssecretaris is met zijn ambtenaren al een paar maanden bezig een begin te maken met het project maatschappelijke diensttijd. Maar naast enthousiasme bij vooral maatschappelijke organisaties in de zorg, waar een groot personeelstekort is, komt hij ook veel jongeren tegen die het niet zien zitten.

Ze doen al zo veel projecten voor hun studie, of vrijwilligerswerk op de sportclub. Ze zijn bang dat ze studievertraging oplopen of geen tijd meer hebben voor hun bijbaantje. Of ze moeten gewoon helpen de kost te verdienen. En dan zijn er ook nog jongeren met een beperking, of bijvoorbeeld zonder diploma.

Geen garanties
Blokhuis: "Ik heb ook nog veel vragen, maar ik ben toch enthousiast geworden en dat komt vooral door de jongeren die ik hierover heb gesproken." Blokhuis denkt dat het mogelijk is jongeren aan te spreken die nu niet goed bereikt worden. Hij kan geen garanties geven, maar vindt het de moeite waard om met het project door te gaan.

Voor de 25 miljoen euro subsidie die dit jaar beschikbaar is, is grote belangstelling bij organisaties. Of jongeren vervolgens ook belangstelling hebben voor de projecten die daar uit voortkomen moet deze zomer blijken.

[Ariel]

Hoe zat het ook alweer met die maatschappelijke diensttijd. Even een terugblik.

Maatschappelijke dienstplicht voor jongeren: goed idee?

Een aantal maanden verplicht werken in bijvoorbeeld het leger of een zorginstelling. Het plan voor een maatschappelijke dienstplicht komt deze verkiezingen regelmatig terug. Volgens sommige politici is het een handige manier om jongeren te betrekken bij de maatschappij. Maar: “Het mag niet en het kan ook helemaal niet”, zegt onderzoeker Stan Meuwese.

Vooral het CDA geeft het idee voor een maatschappelijke dienstplicht veel aandacht tijdens de campagne. Ook PvdA, PVV, CU, SGP, VNL en Nieuwe Wegen zijn voor. Vandaag ging het er in het lijsttrekkersdebat van Nieuws en Co op NPO Radio 1 ook uitgebreid over.

Ard Warnink van de jongerenafdeling van het CDA legt het plan uit. "Het idee is dat jongeren iets terug doen voor de maatschappij. Ook is het een manier om straatterreur aan te pakken." Helemaal concreet is het idee van het CDA nog niet. Zo is niet duidelijk hoe hoog de vergoeding is en wanneer de dienstplicht exact in zal gaan.

VNL heeft de plannen inmiddels verder uitgewerkt. Het moet ingaan vanaf het achttiende levensjaar en jongeren krijgen onder andere het minimumloon. Het doel: "Ze moeten discipline krijgen en leren hoe ze opdrachten uitvoeren", zegt lijsttrekker Jan Roos.

Dat gaat er bij onderzoeker Stan Meuwese niet in. Volgens hem moet je bij een maatschappelijke dienstplicht jaarlijks ongeveer 180.000 jongeren plaatsen en is het nog maar de vraag of het een positief effect op hen heeft. "Wie gaat dat allemaal regelen en controleren? En als ze dan niet komen, ga je ze dan arresteren? Hou toch op zeg."

Ook stelt Meuwese dat een maatschappelijke dienstplicht helemaal niet mag volgens het Europees mensenrechtenverdrag. Zowel CDA en VNL geven aan hier omheen te willen werken.

Ard Warnink: "Je mag mensen wel verplichten tot een militaire dienstplicht. Als we dat doen en de optie voor een maatschappelijke dienstplicht vrijwillig houden, zou het moeten lukken."

Maar ook die opzet geeft Meuwese geen enkele kans. "Je kunt inderdaad vrijstelling krijgen van militaire dienstplicht op gewetensbezwaren, maar pas als dat getoetst is kun je een vervangende dienstplicht instellen. Al die mensen toetsen is in de praktijk niet te doen en ook juridisch gaat dit je niet lukken."

Toch wordt er aan die haalbaarheid door het CDA niet getwijfeld. "Het zal geld kosten, maar je mag ook investeren in de maatschappij", zegt Warnink. Volgens hem is het ook een handig middel om mensen uit alle lagen van de maatschappij samen laten werken. "Zet Haagsche Sjonnie en Gooische Roderick maar samen in een peloton."

De militaire vakbond liet eerder al weten dat er helemaal geen behoefte is aan dienstplichtigen. Volgens hen is het leger geen jeugdbegeleidings- of jeugdzorgorganisatie, maar een professionele militaire organisatie.

[Mahalingam]

De proef voor de maatschappelijke dienstplicht gaat in september van start, zij het in uitgeklede vorm
De opzet is kleiner dan eigenlijk het plan was, toch kunnen de eerste 13.000 jongeren en volwassen (tussen de 15 en 30 jaar) zich half september melden voor een maatschappelijke dienst.

Vooralsnog is het een proef met 38 projecten, waarbij deelnemers bijvoorbeeld werken als lifeguard bij de reddingsbrigade, of als maatje van nieuwkomers. Bij een ander project dat is uitverkozen, worden diners op het platteland georganiseerd, zodat stadsjongeren en boeren elkaar leren kennen. Daarnaast zijn er initiatieven in de zorg, sport en cultuur.

Zo kan het ministerie van volksgezondheid, welzijn en sport eerst beoordelen welke maatschappelijke baantjes gewild zijn en goed werken. De invoering van de maatschappelijke dienstplicht verloopt minder snel en is minder omvangrijk dan eigenlijk de bedoeling was.

Jongeren zijn namelijk nog niet erg overtuigd van nut en noodzaak, bleek dit voorjaar uit gesprekken met potentiële kandidaten. Ze willen geen studievertraging oplopen of betaalde baantjes kwijtraken en een stage moet vooral ook aantrekkelijk zijn, vertelden ze tijdens sessies met Zonmw. Deze organisatie voor zorgonderzoek en innovatie, heeft de subsidieaanvragen voor de maatschappelijke diensttijd beoordeeld.

Niet alleen jongeren, ook de Tweede Kamer vindt de plannen van Blokhuis nog te vaag en te vrijblijvend, zo bleek vorige maand tijdens een debat. Zo mogen jongeren zelf bepalen hoe de diensttijd er precies uit komt te zien. Ook de duur kan variëren met een maximum tot zes maanden. Achterliggend probleem is dat de regeringspartijen heel verschillend denken over de invulling. Oorspronkelijk wilden pleitbezorgers van CDA en ChristenUnie de stage verplichten, maar VVD en D66 voelden daar niet voor. Daarnaast hebben de christelijke partijen er elk een andere uitleg bij. Voor het CDA is het bijbrengen van normbesef en burgerschap van belang, de ChristenUnie ziet de dienstperiode vooral als een oefening in dienstbaarheid.

https://www.trouw.nl/samenleving/de-inv ... ~a48c9dcf/

[Hans v d Mortel sr]

De proef voor de maatschappelijke dienstplicht gaat in september van start, zij het in uitgeklede vorm

Slip of the tongue?

Ik lees het woordje 'plicht'.