Loket dicht. Mooi zo
Amanda Kluveld, 11-09-2009
Na een half jaar is het doorverwijsloket bij de Utrechtse moskee in Overvecht gesloten. De rekening bedraagt 100 duizend euro. De zwaksten in de wijk draaien daar voor op.
Over de kosten van het immigratiebeleid gesproken. Het doorverwijsloket bij de Utrechtse moskee in Overvecht is gesloten. Het loket dat 100 duizend euro subsidie kreeg uit de Vogelaargelden, kwam februari dit jaar negatief in het nieuws toen bekend werd dat mannen en vrouwen er apart geholpen werden.
Ridicuul
Er werden Kamervragen over gesteld aan minister Van der Laan. VVD’er De Krom vond het terecht ‘tamelijk ridicuul’ dat de grondslag voor dit initiatief volgens de woordvoerder van een van de stichtingen die de subsidie had aangevraagd, was dat het bestaande informatieloket zich ‘helemaal achter in de zaal van de bibliotheek bevond en dit voor veel allochtonen net iets te ver was’. Van der Laan haastte zich te stellen dat de medewerker ongelukkig geciteerd was.
PVV’ers Wilders en Fritsma stelden dat de segregatie in de hand werd gewerkt door het openen van aparte loketten voor allochtonen in een moskee en ook SP Kamerlid Karabulut meende dat een dergelijk loket niet thuishoorde in een gebedshuis. Van der Laan liet weten dat het loket niet in de moskee was gesitueerd, maar in een gebouwtje dat eraan vastzat.
Niets aan de hand dus.
Kritiek
Ook in de Utrechtse gemeenteraad was er kritiek. Maar volgens de toenmalige PvdA wethouder Rinda den Besten, viel het allemaal wel mee. Er was een wachtkamer waar zowel mannen en vrouwen plaatsnamen.
Vrouwen konden een aparte vrouwelijke consulent raadplegen om over vrouwenzaken, zoals relationele problemen, te praten maar mochten ook het loket met een mannelijke medewerker kiezen. Zowel de mannelijke als de vrouwelijke consulenten spraken Nederlands en Berbers, de taal van de doelgroep. Van een door de gemeente gesubsidieerde seksesegregatie was dus geen sprake.
Toch was de wethouder niet volstrekt helder hierover in haar antwoorden aan de VVD Utrecht. Daarin stelde ze dat er verschillende openingstijden waren van het loket dat bedoeld was ‘voor mannen en vrouwen’ en het loket ‘voor vrouwen’. Uit de door haar gebruikte aanduiding valt in ieder geval op te maken dat het loket ‘voor vrouwen’ kennelijk niet ‘voor mannen’ bedoeld was.
Gesloten
Een half jaar heeft het loket gedraaid. Nu is het gesloten. Een investering van 1 ton, waarvan 25 duizend euro voor de verbouwing van de ruimte en de rest voor salarissen en opleiding van de medewerkers, is dus verloren gegaan. Waarom ging het mis?
Dat valt te lezen in het evaluatierapport dat de gemeente liet maken door een onderzoeksbureau. Uit het rapport wordt duidelijk dat de doelgroep werd gedefinieerd als kwetsbare en geïsoleerd in de samenleving staande inwoners van Overvecht, voor wie de drempel naar de bestaande voorzieningen te hoog is.
Maar uit de keuze om het loket te plaatsen naast de El Farouk moskee waar wekelijks zo’n 1500 mensen samenkomen voor het gebed, en uit de keuze voor consulenten die Arabisch en Berbers spreken, is het duidelijk dat hier een specifieke groep werd bedoeld. Die groep is met subsidie van de gemeente op een akelige manier klemgezet. Want bij een gebouwtje naast de moskee bleef het niet.
Moskee
Het was uitdrukkelijk de bedoeling dat de kwetsbare en geïsoleerde cliënten gebruik zouden maken van een netwerk van vrijwilligers dat verbonden was aan de moskee. Wie hulp nodig had kon een beroep op zo’n vrijwilliger doen en werd dan van huis gehaald en naar de instantie waar het loket naar had doorverwezen gebracht.
De vrijwilliger uit de moskee trad zo nodig op als vertaler en bracht de cliënt dan weer naar huis. Toen bleek dat de cliënten vaak niet naar de instantie gingen waar zij naar waren doorverwezen, koos men er voor om de loketbezoekers actief te wijzen op de mogelijkheid een beroep te doen op de vrijwilligers van het netwerk van de moskee.
Er komt een vraag bij mij op. Een kwetsbare geïsoleerde bewoner komt bij het loket. Daar kiest die persoon er voor om vrouwenzaken, bijvoorbeeld de door de wethouder genoemde relationele problemen, met een vrouwelijke consulent te bespreken.
Deze wordt geacht om de naam en het adres van de vrouw te noteren en te wijzen op de mogelijkheid om door een vrijwilliger uit de El Farouk moskee vergezeld te worden, van huis te worden gehaald en weer thuis te worden gebracht. Hoe hoog wil je de drempel maken?
Loket
Anonimiteit is op geen enkele wijze gewaarborgd. Het loket is naast de moskee te vinden, de mensen die er werken zijn nauw verbonden met het netwerk van het gebedshuis en de vrijwilliger die je begeleidt, maakt er zelfs deel van uit. Je kunt dus onmogelijk hulp vragen, zonder dat dit in de gaten loopt binnen de geloofsgemeenschap, de buurt en het gezin waarbinnen jij, door de gemeente erkend, geïsoleerd en kwetsbaar leeft.
Overdreven gevoelig werd gedaan over ‘vrouwenproblemen’ door speciaal vrouwelijke consulenten aan te trekken. Overdreven gevoelig werd gedaan over de hoge drempel van het loket in de bibliotheek.
Maar aan de kwetsbaarheid en isolatie die door juist de Marokkaanse gemeenschap en het islamitisch geloof wordt veroorzaakt, is dus niet gedacht. Sterker nog, men heeft gedacht dat het een uitermate goed idee was om aan te sluiten bij de cultuur en gebruiken te maken van de geloofsgemeenschap. Zonder ook maar een moment te overwegen of die gemeenschap niet veel eerder de oorzaak van de bestaande drempel was dan een oplossing ervoor.
Blind vertrouwen
Er was een blind vertrouwen in de goede bedoelingen van het moskeenetwerk en de betrokken stichtingen. Dat de loketten zijn opgeheven, is alleen omdat de consulenten niet volledig of onjuist hun cliënten en de wijze van doorverwijzen hadden geregistreerd. Ze hadden hun target van 1.250 contacten in een half jaar niet gehaald. Dat wordt aan de onprofessionaliteit van de consulenten toegeschreven. En dat is vast terecht.
Al zou ik ook niet willen uitsluiten dat een aantal medewerkers bewust niet heeft geregistreerd omdat zij precies zagen wat ik nu constateer: je kunt er vrouwen door in moeilijkheden brengen en nog verder in de netten van de moskee en de Marokkaanse gemeenschap van Overvecht verstrikt laten raken. Daarmee werk je inderdaad mee aan de verdere isolatie en de segregatie.
Kwetsbaarheid
Onderzoek naar wat de cliënten van de dienstverlening vonden was niet goed mogelijk. Men wilde meestal liever geen onderzoeker aan huis ontvangen en niet telefonisch benaderd worden. De vragenlijsten die men toen maar na de consulten liet invullen werden vaak samen met een vrijwilliger uit het moskeenetwerk ingevuld. Daarmee is de kwetsbaarheid van de cliënten niet serieus genomen.
Kwetsbaar betekende voor de gemeente: niet in staat om hulp te verkrijgen door de hoge drempels die de autochtone samenleving heeft opgeworpen. Kwetsbaar betekende niet: gevangen in een islamitische cultuur en een Marokkaanse buurtgemeenschap.
Mom
Er wordt onder de mooie noemer van gevoeligheid voor cultuur, religie en islamitische gebruiken, onder het mom van gebruik maken van de mogelijkheden die deze bieden, met het leven van erkend kwetsbare mensen gespeeld. En niemand neemt daar de verantwoordelijkheid voor.
Dat zijn de immateriële kosten van het zogenaamd sociale, zogenaamd cultuurgevoelige en zogenaamd vanuit respect, goede bedoelingen en vertrouwen gevoerde naïeve en op aansluiting bij de islam gerichte immigratiebeleid. De rekening van honderdduizend euro ligt bij de gemeente.
De rekening voor de immateriële kosten voor dit experiment wordt op het bordje van gelegd van personen, die door de gemeente Utrecht, als de meest kwetsbare inwoners van Overvecht zijn beschreven.
http://extra.volkskrant.nl/opinie/artik ... t._Mooi_zo" onclick="window.open(this.href);return false;