Megamoskee komt er 'Als Allah dat wil'
ROTTERDAM - Het moest de mooiste en grootste moskee van Europa worden. Met minaretten nog hoger dan het nabijgelegen voetbalstadion De Kuip in Rotterdam-Zuid. Maar zes jaar na de start van de bouw is de Marokkaanse Essalam Moskee pas voor 60 procent af. Sterker nog: de bouw ligt stil. De gemeente dreigt nu zelfs de bouwvergunning in te trekken.
Iedere ochtend als hij wakker wordt, ziet Mohammed Ebrayimi vanuit zijn slaapkamerraam in de Rotterdamse deelgemeente Feijenoord de onaffe moskee. Weliswaar staat het karkas, maar de buitenkant is niet af en binnen is nog helemaal niets gedaan. Het is de grote schaamte van de Marokkaanse gemeenschap in Rotterdam-Zuid, zegt hij. ,,We staan voor gek.'' Het doet Ebrayimi pijn. ,,In mijn hart,'' zegt hij. ,,Echt, ik moet ervan huilen.''
Zijn droom, een gebedshuis om U tegen te zeggen, wordt langzamerhand een regelrechte nachtmerrie. Die droom begint in 1987 bij de oprichting van de oorspronkelijke Essalam Moskee aan de Polderlaan, vlakbij de huidige bouwlocatie. Het gebedshuis is al gauw immens populair en kan de toestroom van bezoekers nauwelijks aan. Tijdens het vrijdaggebed bidden moslims noodgedwongen op straat.
De 2500-koppige moskeegemeenschap in Rotterdam-Zuid wil daarom maar wat graag een nieuwe moskee.
Als in 1999 de Al-Maktoum Foundation van de steenrijke sjeik Hamdan Bin Rashid Al-Maktoum uit de Verenigde Arabische Emiraten de helpende hand biedt, lijkt die droom in vervulling te gaan. De sjeik is bereid wil 4 miljoen euro te steken in het gebedshuis, het grootste van Europa.
Wanneer in 2003 de bouw start, stapelen de problemen zich gauw op. Nog los van protesten uit de buurt, die zo'n megamoskee helemaal niet ziet zitten. Keer op keer komt de bouw stil te liggen.
Het voornaamste probleem, schetst de Rotterdamse bouwwethouder Hamit Karakus, is dat de bouw in handen is van de Stichting Essalaam Moskee, die onvoldoende deskundig is voor zo'n complex project. Aannemers vertrekken met ruzie, vaak om geld. Ook verlopen de contacten met de stichting, waarin de Al-Maktoum Foundation is vertegenwoordigd, moeizaam.
Karakus roept de stichting regelmatig op het matje. ,,'U kunt het de stad en de gemeenschap niet aandoen ons met een halve moskee op te zadelen', zei ik tegen ze.'' De stichting belooft beterschap, maar telkens blijkt dat vergeefs.
De bouwproblemen zorgen ook binnen de moskeegemeenschap voor spanningen. Die lopen in 2007 zo hoog op, dat er voor de deur van de moskee gevochten wordt. Ook krijgen vijf moskeebezoekers, onder wie Ebrayimi, een moskeeverbod.
Zes jaar na aanvang van de bouw noemt Karakus de situatie 'frustrerend'. Sinds 22 juli ligt de bouw helemaal stil. En dreigt hij met het intrekken van de bouwvergunning. Binnen de bouwwereld een ongekend harde maatregel. ,,Ik hoop niet dat het ervan komt, want daarmee los ik de problemen niet op. Het gaat ver,maar het is het enige wat ik kan doen.''
Trekt Karakus de vergunning inderdaad in, dan ontstaat voor andere partijen de mogelijkheid de bouw van de moskee af te maken. Bijvoorbeeld de Marokkaanse gemeenschap zelf, zegt Ebrayimi. ,,Als we geld gaan inzamelen, komen we waarschijnlijk heel ver.'' Ook heeft de Turkse gemeenschap belangstelling voor de moskee, waarvan de kosten aan het eind van de rit nu uiteindelijk naar schatting 7 miljoen euro bedragen.
En misschien, heel misschien, maakt de Al-Maktoum Foundation de moskee zelf af. Nooh Al-Kaddo, een van de bestuursleden van de Maktoum Foundation, laat weten vastbesloten te zijn het project helemaal af te ronden. Deze keer echt.
Of Ebrayimi er nog in gelooft? 'Insha'Allah', klinkt het. Als God het wil. Karakus: ,,Dit moet je niet aan God overlaten. Dit moeten de mensen zelf doen.'' (STIJN HUSTINX / ANTTI LIUKKU)
12/09/09
http://www.ad.nl/ad/nl/1038/Rotterdam/a ... wil-.dhtml" onclick="window.open(this.href);return false;