Hieronder het verhaal, verteld door haar moeder:
Nicola was 18 toen ze hem leerde kennen. Dat moet in 1975 zijn geweest. Ze had haar diploma als kapster en schoonheidsspecialiste gehaald en werkte in een kapsalon hier in de buurt. Ze wilde de cursus voor het knippen van heren volgen om uiteindelijk haar eigen salon te kunnen beginnen, voor dames en heren, dus schreef ze zich in. Karim was het model waar ze op oefende. In die tijd woonde ze nog thuis bij ons en onze drie andere dochters, van 15, 13 en 11.
Ze zagen elkaar vaak, al vertelde ze ons niets over hem. We wisten niet eens dat hij bestond, of dat ze een vaste vriend had. Als ze uitging, zei ze altijd dat ze met vriendinnen had afgesproken. Ze gedroeg zich keurig, was altijd op een nette tijd thuis. We hadden geen enkele reden om te vermoeden dat ze iets voor ons verborgen hield.
Mijn man en ik gaven allebei les op de academie waar ze studeerde, en we kenden de meeste docenten. We waren bevriend met de man die verantwoordelijk was voor de buitenlandse studenten, Bob - hij zorgde voor hun integratie op school, dat ze naar de lessen gingen, etcetera.
Op een avond belde hij ons op, als vriend, en hij vertelde dat hij het een beetje zorgelijk vond dat Nicola vaak samen was met Karim, dat ze elkaar in het openbaar zoenden en duidelijk een relatie met elkaar hadden. Het verbaasde me dit te horen, omdat Nicky ons niet had verteld dat ze een vaste vriend had, maar op zich vond ik het geen reden om me zorgen te maken. Ik probeerde Bob gerust te stellen, maar toen zei hij iets wat alles veranderde. Karim was een student uit Libië en getrouwd met een Engels meisje, dat in verwachting was van hun eerste kind.
Die dag hebben we Nicky voor het blok gezet, maar ze veegde al onze bezwaren onder het tapijt. Ja, ze had verkering met een student uit Libië, maar hij heette geen Karim, zijn naam was Magdi. En nee, hij was niet getrouwd, dus we hoefden ons nergens zorgen om te maken.
We geloofden haar uiteraard. Het is gemakkelijk iets te geloven als het alternatief onaangenaam is. We namen aan dat Bob zich had vergist en dachten er verder niet meer over na. Een paar weken later belde Bob opnieuw, en hij verwoordde dezelfde zorgen. Hij wist zeker dat Nicky iets met Karim had, niet met Magdi. Hij kende niet eens een student die Magdi heette. Hij gaf ons Karims volledige naam, en het adres waar hij met zijn vrouw woonde. We hebben hem bedankt en gezegd dat we nog een keer met Nicky zouden gaan praten. Meer konden we niet doen.
Toen Nicky die avond uitging, vroeg Andrew waar ze naar toe ging. Ze zei dat ze naar de King's Head ging om met Magdi te eten, en we wensten haar glimlachend een prettige avond. Zodra ze weg was, kleedden wij ons om en gingen we naar hen op zoek. Ik trilde als een espenblad, zo nerveus was ik. Andrew nam de leiding. Hij beende naar hun tafeltje en zonder zichzelf voor te stellen beschuldigde hij Magdi ervan een bedrieger te zijn. Hij noemde Karims volledige naam en adres, en zei erbij dat hij een zwangere vrouw had.
Het ging allemaal heel anders dan ik had gedacht. Nicky leek totaal niet geschokt, alleen gegeneerd. Ze liet haar hoofd hangen en zei niets. Het begon me te dagen dat ze het al die tijd geweten moest hebben. Karim wachtte totdat Andrew was uitgeraasd, glimlachte en stond op om hem een hand te geven. Hij was charmant. Zó charmant! Onberispelijk gekleed. Razend knap om te zien. Hij sprak vloeiend Engels, zonder accent. Ik begreep meteen waarom Nicky op hem viel. Hij haalde ons over om bij hen te komen zitten en binnen een half uur had hij ons ervan overtuigd dat hij al 5 maanden niet meer bij zijn vrouw woonde, dat hij van Nicky hield en dat hij onze gevoelens niet wilde kwetsen.
Het lijkt nu zo onwaarschijnlijk, maar op dat moment was hij volkomen geloofwaardig en overtuigend. We dropen met de staart tussen de benen af.
Zo is het allemaal begonnen. Thuis begonnen me kleine dingen op te vallen: de waterkoker was warm als we terugkwamen van ons werk, of ik durfde te zweren dat een stoel was verplaatst of een handdoek ergens anders hing. Karim bleek Nicky's sleutel te gebruiken om zichzelf binnen te laten in ons huis nadat wij allemaal naar ons werk waren gegaan. Hij was er de hele dag en ging weg voordat we thuiskwamen. Toen dat uitkwam, waren we daar natuurlijk niet gelukkig mee. Maar Nicky verdedigde Karim, zei dat hij nergens anders naar toe kon. Het leek haar te ontgaan dat hij overdag weliswaar in ons huis zat, maar dat hij 's nachts nog steeds bij zijn zwangere vrouw sliep.
Hoe dan ook, na een tijdje kondigde Nicky aan dat ze het huis uit ging en met Karim ging samenwonen, in een stad vijftig kilometer bij ons vandaan, waar de huizen goedkoper waren. Het plan was om een eigen salon te openen en daar in de buurt een huis te zoeken. Uiteindelijk vonden ze een salon met woonruimte erboven, en dat werd het. De man op wie mijn dochter verliefd was, ging weg uit zijn eigen huis op de dag dat zijn vrouw weeën kreeg.
Ik probeerde met haar te praten, probeerde haar duidelijk te maken dat die man een meedogenloze kant had. Als hij zo geweldig was, betoogde ik, waarom was hij dan zo gevoelloos dat hij zijn vrouw in de steek liet op het moment dat ze zijn eerste kind baarde? Hij was egoïstisch, zei ik. 'Op dit moment wil hij jou, Nicky, en daarom laat hij zich van zijn beste kant zien. Maar wat gebeurt er als hij genoeg van je heeft en iemand anders wil?'
Uiteraard wilde ze niet naar me luisteren. Ze lachte me zelfs uit en zei dat het dom van me was om me zorgen te maken. Een week later ging ze het huis uit.
Op de dag dat ze wegging, zijn we onze dochter kwijtgeraakt. Ze was smoorverliefd op Karim en ze werkte dag en nacht. Na sluitingstijd kwamen er vaak Libische vrouwen naar de salon om hun haar of nagels te laten doen. Ze was heel goed in manicures en pedicures.
We hadden niet veel contact met elkaar. Karim vond het niet prettig dat ze veel met ons omging, maar als we hen zagen, was hij nog steeds even charmant. Dan stond hij erop om voor ons te koken en kregen we allemaal lekkere dingen voorgeschoteld, echt een feestmaal. Hij was altijd even respectvol en beleefd, babbelde alsof hij het enorm gezellig vond dat we er waren. Maar ik kreeg nooit de kans om met Nicky alleen te zijn, om samen te gaan winkelen of te lunchen of een kop koffie te drinken. Ze was altijd aan het werk, of híj was er om alles in de gaten te houden. Zelfs met Kerstmis zagen we ze niet meer dan een paar uurtjes.
Karim volgde een technische opleiding ergens in het noorden, maar hij leek nooit iets uit te voeren voor zijn studie. Vaak ging hij een paar dagen weg, voor 'zaken' of wat dan ook. Hij vertelde nooit precies wat hij deed en we hebben het nooit geweten. Nicky weigerde erover te praten, zelfs als hij er niet was. Ze wilde geen kwaad woord over hem horen. Wij kregen de indruk dat hij geen spat uitvoerde.
Zo ging het jaren achter elkaar. De salon liep goed en ze kochten 3 rijtjeshuizen. Hert was de bedoeling dat mijn vader, die aannemer was, en Karim de huizen zouden opknappen, om ze dan te kunnen verhuren. In werkelijkheid deed mijn vader 90% van het werk, terwijl Karim zich met mooie praatjes overal aan onttrok en nooit een wezenlijke bijdrage leverde. Ze kochten een beeldig huis en verhuurden de verdieping boven de salon. Ondanks onze bedenkingen over Karim waren we heel trots op Nicky en alles wat ze had weten te bereiken. Ze had kapsters en een manager voor de salon in dienst, hoewel ze er zelf ook bleef werken.
Uiteindelijk zijn ze getrouwd. Ze waren al tien jaar samen toen Nicky me vertelde dat ze zich tot de islam ging bekeren en een hoofddoek zou gaan dragen, en dat ze in een moskee met Karim zou gaan trouwen. Wij zijn christelijk, en zo hebben we Nicky ook opgevoed. We waren het er niet mee eens. Ik smeekte haar om er nog eens goed over na te denken en gewoon voor de burgerlijke stand te trouwen. Het was voor het eerst in jaren dat ik ongezouten mijn mening gaf, en ogenschijnlijk had dat het gewenste effect. Ze stemden erin toe om hier in het gemeentehuis te trouwen. We waren dolblij.
Het was een leuke dag. Het rare was alleen dat er niemand was voor Karim. Geen familie, niet één enkele vriend. Later ontdekten we dat hij er niemand iets over had verteld. Een maand later gingen ze naar Londen, zonder dat wij het wisten, en daar zijn ze op islamitische wijze getrouwd. Wij waren niet uitgenodigd. Zijn hele familie kwam ervoor over en er was een groot feest. Zij wisten niet beter dan dat hun dierbare zoon voor het eerst trouwde. Wat was hij geslepen, die Karim. Zijn eerste vrouw heette ok Nicky, en zo wist hij lastige vragen te omzeilen.
Hoe dan ook, wij dachten dat we onze dochter waren kwijtgeraakt op de dag dat ze het huis uit ging, maar we raakten haar pas echt kwijt toen ze met Karim trouwde. Hij veranderde van de ene dag op de andere, en zij ook.
Nicky had zich tot de islam bekeerd en droeg lange rokken en altijd een hoofddoek. Opeens had ze het te druk om me te zien, of we spraken af dat ik naar haar toe zou komen, en dan zegde ze het af. Het moet een half jaar na haar trouwen zijn geweest dat ik haar voor het eerst weer zag. Meestal groette ze me bij de deur met een glimlach en een omhelzing. Dit keer stond Karim me op te wachten, en hij liet me snel binnen. Nicky zat zwijgend op me te wachten in de huiskamer. Ik was geschokt over de verandering die ze had ondergaan. Haar hoofd was gebogen, ze praatte alleen als Karim iets tegen haar zei en ze leek niet goed te weten wat ze tegen mij moest zeggen.
Het contrast tussen haar en Karim was enorm: hij was even innemend en geestig als altijd. Hij vertelde me van hun islamitische bruiloft en Nicky's bekering tot de islam, niet zij. Voor mij was het teveel om het te kunnen bevatten. Ik raakte compleet in de war, vooral toen hij me trots een aantal trouwfoto's liet zien en geanimeerd het feest beschreef - het had een lang weekend geduurd en kosten noch moeite waren gespaard.
Ze heette niet langer Nicky, maar Amal, vertelde hij me. Ik was ontzet en keek vragend naar Nicky. Nu moest ze toch zeker een gebaar maken en uitleg geven? Ze zei niets. Haar ogen bleven voortdurend op Karim gericht terwijl hij door de kamer liep, ze keek hem bewonderend aan als hij iets zei en knikte dan instemmend. Als ze mij aankeek, was haar blik nietszeggend, de innerlijke glimlach was weg. Ik probeerde mijn armen om haar heen te slaan, maar ze duwde me weg en draaide zich om. Ik wilde niets liever dan vragen wat er met haar was gebeurd, maar dat ging niet met Karim die in mijn nek hijgde.
Op een gegeven moment zag ik mijn kans schoon en fluisterde in haar oor dat ik langs zou komen in de kapsalon, maar ze reageerde niet eens. Toen ik wegging werd ik door Karim geëscorteerd en vertelde hij me trots dat mijn dochter 5 maanden zwanger was. Ik kreeg niet de kans om iets tegen Nicky te zeggen, want hij had me al de deur uit gewerkt.
Daarna was ik niet langer welkom bij hen thuis. Als reden gaf hij op dat ik geen hoofddoek of lange rokken droeg, en dat was onfatsoenlijk. Hij zei dat het vanwege zijn geloof was, maar ik weet dat hij dat alleen als excuus gebruikte.
Ik wist me geen raad en Andrew net zomin. Andrew wist dat het zinloos zou zijn om Karim ter verantwoording te roepen, hij had altijd op alles een antwoord, maar we lieten ons niet langer door zijn glimlachjes en zijn holle verklaringen bedotten. Sloeg hij haar? We moesten proberen contact met Nicky te krijgen en achter de waarheid te komen.
Ik besloot naar de kapsalon te gaan. Toen ik binnenkwam, was ze iemand aan het knippen en ze weigerde tijd vrij te maken om met me te praten. Zelfs met haar lange wijde kleren kon ik zien dat ze was afgevallen en pijnlijk mager was. Ze smeekte me om weg te gaan, en ik had me al bijna gewonnen gegeven, maar opeens laaide al mijn boosheid en frustratie op. Ik pakte haar arm beet en siste in haar oor: 'Er klopt iets niet, Nicky, en ik wil weten wat er aan de hand is.' Ik trilde van woede, maar ze maakte zich alleen los uit mijn greep, met als antwoord: 'Ik heet Amal.'
We konden niets doen, helemaal niets. Ik was mijn dochter kwijt.
In de jaren daarna zagen we ze bijna nooit. Het brak mijn hart. Nicky beviel van een zoontje, Mahmoud, en anderhalf jaar later kreeg ze een dochter, Latifa. In vier jaar tijd moeten we ze hooguit een paar keer hebben gezien. Schattige kinderen, maar ze kenden ons niet als opa en oma. Nicky was dol op haar kinderen en ze bleef lange dagen maken. Toch kwam ze nooit bij ons langs met de kinderen. Ik wilde ze graag zien, maar alles wat ik probeerde was tevergeefs. Nicky nam geen contact met ons op, ze belde niet eens om hallo te zeggen of zo.
Het moet een jaar of 3 na hun trouwen zijn geweest dat ze verhuisden naar een flat in het noorden, waar Karim terugging naar de universiteit om zijn studie weer op te pikken. Hij raakte in de problemen omdat hij te laat was met het inleveren van zijn opdrachten, en zag er geen been in om mij te bellen met het verzoek om met zijn mentor te gaan praten en uitstel te vragen. Ik weet dat het onvoorstelbaar klinkt, maar hij was zo beleefd en hij kwam met zulke plausibele argumenten, dat ik erin toestemde om helemaal naar het noorden te komen om te zien wat ik kon doen.
Hij vertelde dat Nicky er niet zo best aan toe was en veel zorg nodig had. Het verzoek betekende natuurlijk ook dat ik de kans zou krijgen om mijn dochter en kleinkinderen een paar dagen te zien, dus ik was blij met het excuus om naar ze toe te gaan.
Het was heerlijk om ze te zien. Ik deed wat ik had beloofd, ging met Karims mentor raten, en ik wist hem over te halen om Karim langer de tijd te geven door uit te leggen dat hij vanwege Nicky's toestand niet genoeg had kunnen doen.
Karim had gelijk; Nicky was onrustig en nerveus, en ze wilde de deur niet uit. Ze vertelde me een aantal vreemde dingen, die ik destijds aan haar verbeelding toeschreef. Ze beweerde dat Karim haar gek probeerde te maken door haar te laten denken dat zijn overleden vader haar elke nacht bezocht en in een lang wit gewaad aan het voeteneinde van haar bed stond. Ze zei ook dat ze door drie mannen wreed was verkracht terwijl Karim toekeek. Het moest gewoon fantasie van haar zijn, het klonk te onwaarschijnlijk.
Het viel me wel op dat Karims toon veranderde als hij tegen haar praatte; hij commandeerde haar, blafte de hele tijd nare opmerkingen tegen haar, hoewel hij tegen mij niet vriendelijker had kunnen zijn. Ze onderwierp zich, liet nooit een protest horen. Elke dag werd hij wel om de één of andere reden kwaad op haar, en vaak bracht hij de kinderen ter sprake. Hij dreigde ze bij haar weg te halen als ze geen goede moeder voor hen kon zijn. Daarmee had hij Nicky totaal in zijn macht. Ze was doodsbang dat ze de kinderen kwijt zou raken. Ze had van die lange rekverbanden, en die wikkelde ze 's nachts rond zichzelf en dan rond de kinderen, zodat ze aan elkaar vastgebonden waren. Anders kon ze niet slapen, zo bang was de dat Karim de kinderen mee zou nemen zonder dat ze het merkte.
Mentaal balanceerde ze op het randje. 's Nachts gilde ze in haar slaap. Ik had het er heel moeilijk mee. De eerste nacht ben ik naar haar kamer gegaan en bij haar op bed blijven liggen, totdat Karim kwam slapen. Hij had de pest in toen hij me zag, dus besloot ik daarna op mijn eigen kamer te blijven. De nacht erna ging ik naar de wc toen ik Karim stilletjes te trap op zag komen, gehuld in een lang wit laken. Nicky had het zich dus niet verbeeld, besefte ik. Ik ben woest op hem geworden, heb hem ervan beschuldigd dat hij Nicky krankzinnig probeerde te maken, maar hij lachte me recht in mijn gezicht uit.
De volgende dag heb ik met Nicky gepraat, geprobeerd haar duidelijk te maken hoe ongezond haar relatie met Karim was en haar gesmeekt om bij hem weg te gaan, maar ze wilde er niet van horen. Het was pijnlijk duidelijk dat ze me weg wilde hebben.
Ik besloot Andrew te bellen en te vragen of hij me van de trein wilde halen. Ze hadden thuis geen telefoon, en er waren in die tijd nog geen mobiele telefoons, dus ik moest uit een telefooncel bellen. Het weer was omgeslagen, en omdat ik alleen een dun jasje bij me had, leende ik Nicky's dikke zwarte overjas. Toen ik naar de dichtstbijzijnde telefooncel liep, stopte er een witte bestelwagen langs de stoeprand. Vanuit mijn ooghoeken zag ik drie mannen naar me gluren. Ze vroegen of ik het lekker had gevonden en zeiden dat ze binnenkort terug zouden komen voor een tweede portie.
Toen ik me naar de auto omdraaide, zagen ze dat ik Nicky niet was. De bestuurder gaf gas en ze scheurden weg. Twee van de mannen waren blank, de derde was zwart. Trillend op mijn benen belde ik Andrew en ik ging terug naar de flat. Daar vroeg ik Nicky naar de bestelwagen. Die was van de buren, zei ze. Drie mannen. De drie mannen die haar hadden verkracht. Toen ik het haar een tweede keer hoorde vertellen, besefte ik vol afschuw dat ze wel degelijk de waarheid had verteld.
Ik moest iets doen. Ik wist dat het geen enkele zin zou hebben om kwaad te worden op Karim, dus koos ik voor een andere aanpak. Het was beter voor hem als ik Nicky en de kinderen mee terugnam naar hun huis bij ons in de buurt, zodat hij zich op zijn studie kon concentreren. Op die manier zou hij veel sneller klaar zijn, betoogde ik, dus dan was hij des te eerder weer thuis. Hij zag in dat ik gelijk had, dus gingen we de volgende dag met z'n allen terug. Ik vroeg naar wat ze allemaal had doorstaan, maar ze klapte weer helemaal dicht en wilde dat ik wegging. Zonder medewerking van haar kon ik verder niets meer doen.
Ook nu belde ze ons nooit op, ze kwam niet langs en ze nodigde ons nooit bij haar thuis uit. Karim kwam terug en er heerste stilte. Op een dag besloot ik het erop te wagen en naar hun huis te gan om te zien of Karim me weg zou sturen of me juist vriendelijk binnen zou laten. Dan kon ik Nicky in elk geval even zien. Ik nam een tas met eten en lekkers mee. Er was niemand thuis, dus liet ik het eten achter bij de achterdeur. Een week later ging ik terug en het eten stond nog op dezelfde plek waar ik het had neergezet. Gelukkig kon één van de buren me vertellen dat ze voor 2 maanden met vakantie naar Libië waren. Ik was er kapot van dat ze niet eens de moeite had genomen om me even te bellen en te vertellen dat ze weg zou gaan. Het was net een nare droom.
Het begon me allemaal teveel te worden. Ik ging die week weer aan het werk, ziek van bezorgdheid om Nicky, en ik had het razend druk. Ik had het op me genomen om de catering te verzorgen voor een grote liefdadigheidsbijeenkomst, en dat moest ik 's avonds doen, na een hele dag werken. Tijdens de zenuwslopende voorbereidingen kreeg ik pijn. Ik begon hevig te zweten en uiteindelijk kon ik niet meer en moest ik gaan zitten. Op dat moment wist ik het niet, maar het was een zware hartaanval. Toen de pijn ondraaglijk werd, belde ik Andrew, en die heeft me direct naar het ziekenhuis gebracht. Ik heb 3 weken in het ziekenhuis gelegen en daarna heb ik mijn baan als docent opgezegd. Andrew heeft me enorm gesteund. Ik zou niet weten wat ik zonder hem had moeten doen.
Ik bleef er bij Andrew op aandringen dat hij naar Nicky's huis zou gaan om te zien of ze al terug waren uit Libië, maar hij vond het onverantwoord dat ik weer met die situatie te maken zou krijgen en stond erop dat ik eerst volledig zou herstellen. Hij heeft me 3 maanden laten wachten voordat hij naar hun huis is gegaan. Dit keer was het leeg. Letterlijk. Het was duidelijk dat er niemand woonde. Ik begreep er niets van.
We gingen naar de kapsalon, waar ik te horen kreeg dat 'Amal' nu weer op de verdieping erboven woonde. Ik ging een eindje naar achteren en keek omhoog naar de woning, en ik zag Nicky voor het raam staan. Toen ze me zag, verdween ze haastig uit het zicht. Ik belde eindeloos aan, maar ze deed niet open. Uiteindelijk deed ze het raam open en schold me uit voor alles wat mooi en lelijk is. Ik staarde ontzet omhoog terwijl ze haar scheldkanonnade over me uitstortte. Ze was een vreemde voor me, niet langer mijn rustige, liefhebbende dochter. Ze had nog nooit van haar leven gevloekt, en nu gilde ze met een van woede vertrokken gezicht de vreselijkste dingen naar me, dat ze me haatte, dat ik weg moest gaan en nooit meer terug mocht komen.
Ik kon niet weggaan. Als aan de grond genageld bleef ik staan, huilend en over mijn toeren, zonder dat ik wist wat ik moest zeggen of doen. Ze verdween, en even hoopte ik dat ze tot bedaren was gekomen en me binnen zou laten. Inplaats daarvan kwam ze terug, nog steeds schelden, en dit keer had ze een ketel kokend water meegenomen, die ze over me uitgoot. Zodra ik besefte wat ze van plan was, ging ik instinctief achteruit. Ik kreeg alleen een paar druppels op mijn hoofd, het viel wel mee. Ik kon alleen niet geloven dat dit gebeurde.
Andrew en ik zijn naar de 3 rijtjeshuizen gegaan die ze verhuurden en daar bleken nieuwe eigenaars te wonen. Het was een raadsel en we hadden geen idee hoe we het moesten oplossen. Op een dag ben ik uiteindelijk naar de school van de kinderen gegaan, omdat ik wist dat Nicky ze haar elke ochtend en middag bracht en haalde. Eerst wilde ze niet met me praten. Ze gaf de kinderen een kus en liep haastig weg, deed alsof ze me niet hoorde roepen. Ik hield vol en ging elke ochtend naar de school. Ze gilde naar me dat ik haar met rust moest laten, maar ik bleef komen en smeken. Op een dag bleef ze eindelijk bij het hek staan, en ze keek ze kinderen na terwijl ik naast haar stond. Ik zei niets, en bad in stilte dat dit de dag zou zijn dat ze eindelijk met me wilde praten.
Na een paar minuten stak ze een hand naar me uit en pakte ze de mijne beet. Zo bleven we staan, ik in tranen, totdat ze eindelijk begon te praten. Ze vertelde me dat Karim schulden had gemaakt met gokken en dat ze de huizen hadden moeten verkopen om de schulden af te lossen. Nu ging het weer goed, zei ze. Ze kneep in mijn hand en was weg. Ik reed naar huis en had nieuwe hoop dat het goed zou komen tussen ons.
Na die dag ben ik nogmaals naar de school gegaan, maar de afstandelijke Nicky was terug. Ze negeerde me en schuifelde zonder een woord te zegen weg. Ik was er stuk van. De nacht ervoor had ik wakker gelegen en plannen gemaakt voor de toekomst. Ik wilde voor Nicky en de kinderen zorgen, en had Andrew gek gemaakt met mijn verhalen. Ik liep met mijn hoofd in de wolken. Het was een illusie. En ik had het kunnen weten.
Ik ging terug naar huis, helemaal in de war en van streek. Andrew vond dat we haar een tijd met rust moesten laten voordat we het nog een keer probeerden. Na drie weken stilte was ik gek van de zorgen en ging ik voor de zoveelste keer naar de school. Geen spoor van Nicky en de kinderen. Ik nam aan dat één van hen ziek was, dus ging ik naar hun huis. Tot mijn verbazing hing er een groot bord achter het raam van de salon. De zaak was gesloten. Niemand deed open.
Ik raakte in paniek. Waar waren ze? Aan wie kon ik het vragen? Er was daar niemand. Wéér was ik mijn dochter kwijt. Voor de zoveelste keer.
Eenmaal weer thuis was ik ontroostbaar. Andrew probeerde alles, hij werd zelfs kwaad op me. Toen begonnen de beschuldigingen. Ik liet alles uit de hand lopen, verwaarloosde onze andere drie dochters, en hem ook. Nicky was een grote meid en ze had duidelijk gemaakt dat ze ons niet in haar leven wilde. 'Zet je er overheen,'zei hij tegen me.
Toch kwam er iets goeds uit. In zijn boosheid tierde Andrew tegen me dat ik met de leraren van de school moest gaan praten als ik zo bezorgd was, en hen moest vragen wat er aan de hand was. Ik begreep niet waarom ik het zelf niet had bedacht. Het was een openbaring voor me. Opeens had ik weer een sprankje hoop.
Ik weet nog dat ik naar hem keek terwijl hij briesend heen en weer liep door de kamer, en dat ik naar hem glimlachte. Ik ben opgestaan, heb mijn handen rond zijn verbaasde gezicht gelegd, hem een kus gegeven en hem bedankt. Daarna ben ik naar de school gegaan om met iemand te praten. Ze vertelden me dat Mahmoud en Latifa inmiddels op een andere school zaten, in een stad 50 kilometer verderop. Ze hadden al hun gegevens doorgestuurd.
Ik ging naar de school om navraag te doen, maar ik dacht dat ik te horen zou krijgen dat één van de kinderen ziek was of zoiets. Dit was een enorme klap. Hoe was het mogelijk dat ze in zo'n korte tijd hun biezen hadden gepakt? En wat veel belangrijker was, waarom? Ik ben meteen naar die stad gegaan, heb mijn auto op het marktplein geparkeerd en ben blijven wachten tot de school uitging. Ik heb zoveel mogelijk moeders gevraagd of ze mijn kleinkinderen kenden. Na 10 minuten was ik wanhopig, ik kreeg alleen niet-begrijpende blikken en hoofdschudden. Toen zei een jongetje dat hij Latifa kende. Ik vroeg of hij enig idee had waar ze woonden. Zijn moeder gaf opgelaten antwoord. Ze wist het niet zeker, maar ik kon het grote gebouw achter het plein proberen.
Ik heb haar bedankt en ben in de richting gelopen die ze aangaf, tot ik bij een soort pakhuis kwam. Het was een hoog gebouw, het torende boven alle andere huizen uit. Het had ongeveer vijf verdiepingen, en grote stoffige ramen aan de voorkant. De enorme voordeur stond op een kier.
Het was alsof ik in een andere wereld kwam. Ik ging heel behoedzaam naar binnen en keek ontzet om me heen in een grote, donkere ruimte. Het was er stampvol mensen, buitenlanders, vluchtelingen, weet ik het. Her en der stonden armoedige meubels, kapotte stoelen, doorgezakte banken, kasten met loshangende deuren. Overal stonden tassen met kleren, maar nog veel meer kleren hingen aan kriskras opgehangen waslijnen. Ergens in het midden stond een brandende kachel en het kabaal was oorverdovend. Vrouwen in lange kleren met hoofddoeken zaten op de grond, en kinderen in lompen renden overal rond. Uit elke hoek klonk geschreeuw: kinderen krijsten tijdens het spelen, en de vrouwen schreeuwden naar elkaar om zich boven het kabaal uit verstaanbaar te maken.
Ik vond haar op de derde verdieping, vervuild, ineengedoken op een kale, gevlekte matras, met een grote riem rond haar middel. Haar kinderen zaten vast aan die riem en ze klampte zich aan hen vast alsof haar leven er vanaf hing. Toen ik naar haar toe liep, kromp ze nog verder in elkaar, en eerst wilde ze niet met me praten. Uiteindelijk vertelde ze me dat ze alles kwijt waren - het bedrijf, de huizen, de kapsalon, alles. Karim was in grote problemen geraakt door gokschulden, en ze konden nergens anders terecht. Toen ik de kinderen een zoen wilde geven, begon ze te gillen. Het was een soort janken, een wanhopig gegil, zo hard dat ik mijn handen over mijn oren legde en achteruit liep.
Ik zei tegen haar dat ze alledrie met me mee naar huis konden komen, maar ze schudde heftig haar hoofd en zei dat Karim zijn best deed om hen daar snel weg te halen. Ze had geen idee waar hij was. Hoe ik ook bad en smeekte om weg te gaan uit die gribus en met mij mee naar huis te komen, ze bleef koppig weigeren. Toen ik aanbood om in elk geval de kinderen mee te nemen, veranderde ze in een grommende, dreigende vreemde, alsof ze van de duivel bezeten was. Ze greep de riem beet waar ze aan vastzaten en zei dat ze eerst dood moest zijn voordat iemand ze bij haar weg kon halen. Uiteindelijk heb ik gezegd at ik haar verder met rust zou laten, maar ze wilde me wel beloven dat ze daar weg zou gaan als ik een huis voor hen kon vinden.
Ik had een missie. Ik reed zo snel mogelijk naar huis en belde de gemeente. Ik heb zoveel stampij gemaakt dat ik nog dezelfde middag met iemand kon komen praten, en ze boden Nicky een gemeentewoning aan in de stad waar de kapsalon was geweest. Ik was dolbij. Ik ging terug naar het pakhuis, met eten en een paar andere dingen, en dit keer was Nicky rustiger en in elk geval bereid om een beetje te praten. Ze was opgetogen over de woning, al was het een uitgewoond huis met dichtgetimmerde ramen en een kale vloer.
Ik voelde me diep ellendig dat ik ze opnieuw in die mensonterende omstandigheden moest achterlaten, maar ze weigerde pertinent met me mee te komen en bleef volhouden dat Karim hen zou komen halen. Hij zou kwaad worden als hij wist dat ik hen in die omstandigheden had aangetroffen, en hij zou het op haar hebben afgereageerd dat hij in zijn hemd was gezet. De angst in haar ogen was overduidelijk, maar het had geen zin om vragen te stellen. Ik wist dat ze nooit zou toegeven dat hij haar mishandelde.
De gemeente had toegezegd dat ze de woning zouden laten schilderen, en ze hielden woord. Voor het weekend waren we klaar, en ze hadden de kale vloer in de huiskamer zelfs met plastic afgedekt. In die tijd hadden we zelf niet veel geld, maar ik kocht dingen tweedehands en leende weer andere spullen om alles in elk geval een beetje toonbaar te maken. Precies een week nadat ik voor de eerste keer in dat afschuwelijke pakhuis was geweest, kwam ik voor de laatste keer weer naar buiten met mijn dochter en kleinkinderen om hen naar hun nieuwe huis te brengen. Nicky vond het een paleis. Ze was in de wolken en sloeg haar beide armen om me heen en bedankte me. Ik omhelsde haar en werd pijnlijk herinnerd aan haar broosheid. Ze was vel over heen.
De gemeente had als voorwaarde gesteld dat de woning alleen voor Nicky en de kinderen bestemd was, en dat Karim er niet mocht wonen. Nicky stemde toe, en de eerste weken hadden we er plezier in om een nieuw leven voor haar op te bouwen. De kinderen gingen weer naar hun oude school, en Andrew en ik kwamen elke dag langs om te helpen. Toen Nicky op een gegeven moment zei dat ze het nu zelf wel kon rooien en me vroeg om alleen nog in het weekend langs te komen, zocht ik er in eerste instantie niets achter. Maar het volgende weekend ging ik naar haar toe en kon ik zien dat er iemand anders bij haar woonde. En ik hoefde niet te vragen wie dat was. Ik stond in de huiskamer en confronteerde Nicky met mijn vermoeden. Het was waar. Hij was terug. Waar was hij geweest? Met een andere vrouw.
Nicky vertelde het me en Karim probeerde het later niet eens te ontkennen. 's Nachts sliep hij bij zijn vriendin, hij kwam 's ochtends vroeg thuis om de kinderen te zien voordat ze naar school gingen, en om een uur of 5 's middags vertrok hij weer. Die man kende geen schaamte. Hij wilde met die vrouw trouwen en haar meenemen naar Libië om daar te gaan wonen. Hij had haar zelfs meegenomen naar Nicky's huis. Dan zat hij met haar in de huiskamer en Nicky mocht alleen in de keuken komen en moest hen op hun wenken bedienen. Het was misselijkmakend.