“Moslimjongens aanvaarden vrouwelijke leerkrachten niet”
De integratie van nieuwkomers in onze secundaire scholen verloopt zeer moeilijk. Dat blijkt uit anonieme getuigenissen in Knack. Oostendse leerkrachten spreken over taal- en aanpassingsproblemen en het niet aanvaarden van vrouwelijk gezag. Het stadsbestuur stelde een intercultureel deskundige aan.
Nieuwkomers gaan in Oostende meestal eerst een schooljaar naar de onthaalklassen voor anderstaligen in Petrus & Paulus West of het Koninklijk Atheneum Pegasus. Na een ‘snuffelstage’ van enkele weken komen ze dan in een gewone studierichting terecht, waar het vaak fout loopt. In het schooljaar 2014-’15 was bij 18,8% van de leerlingen in het secundair onderwijs in Oostende de thuistaal niet het Nederlands.
“Het taalniveau van de leerlingen die bij ons toekomen is erg verschillend. Sommigen zijn hier nog maar een half jaar en kunnen zich al goed uitdrukken, anderen zijn hier al drie jaar en kunnen of willen niet meewerken”, zegt een leraar van een Oostendse middelbare school. “Er zijn klassen met een overwicht aan leerlingen van allochtone origine, waar leerkrachten met tegenzin lesgeven. Daar heeft er elke les wel iemand een nota of taken mee naar huis. Er zijn ook leerkrachten die al bedreigingen te horen kregen.”
Definitieve uitsluiting
“Vechtpartijen, pestgedrag, beschadigen van elkaars materiaal en incidenten met leerkrachten komen geregeld voor. Er is een hele sanctieprocedure met onder meer een time-out. Leerlingen worden dan een tijd uit de klas gehaald om een apart verbeteringstraject te volgen”, legt de leerkracht uit. “De ergste straf is de definitieve uitsluiting. Dat gebeurt regelmatig.”
“Jongens van Arabische origine willen graag de stoerste en de felste zijn. Er heerst een machocultuur. Ze vragen altijd uitleg waarom je iets doet en staan altijd klaar met een weerwoord”, zegt de leerkracht. “Soms gaan leerlingen van autochtone afkomst zich dan ook zo gedragen. Onlangs kwam een ouder de studiezaal binnen om een conflict van zijn zoon met een medeleerling uit te vechten. De leerkrachten moesten tussenkomen. De vader van een Poolse leerling steunde zijn zoon toen die gevochten had. Het was geen vechtersbaas, maar ze vinden het normaal dat een meningsverschil uitgevochten wordt.”
Zwemlessen zorgen ook steevast voor problemen. “Ze zeggen dat ze hun zwemgerief vergeten zijn, maar eigenlijk gaat het erom dat ze zich samen moeten uitkleden. Soms gaan leerlingen zich in de gemeenschappelijke kleedkamer één voor één omkleden”, vertelt de leraar uit ervaring.
Maar een vrouw
“Het is heel moeilijk om ouders van nieuwkomers op school te krijgen voor een oudercontact”, zegt een lerares die liever anoniem wil blijven. Toen de school een dag rond relationele vorming organiseerde voor derdejaars kwamen de ouders echter wel op de proppen. Er bleven leerlingen thuis omdat de ouders het niet passend vinden dat daarover wordt gepraat”, aldus de lerares.
“Jongens hebben soms moeite met vrouwelijk gezag. Het hangt ervan af uit welke cultuur ze komen, maar er zijn er die weigeren om de klas te vegen of het bord schoon te maken.” De lerares moet het wel vaker aanhoren: “je bent maar een vrouw.” Directeur van Petrus & Paulus West Frank Travers bevestigt de getuigenis. “Het komt geregeld voor dat jongens niet doen wat een vrouwelijke leerkracht hen vraagt en dan ook hun bijhorende straf niet aanvaarden. Die leerlingen worden dan naar mij gestuurd. Ik ben de baas en ik ben een man hé.”
De directeur is ervan overtuigd dat de aangestelde intercultureel deskundige nuttig werk zal verrichten. “Eens de leerlingen weten dat je oprecht in hen geïnteresseerd bent, verandert hun gedrag. Dan vertellen ze wel eens over hun land, hoe graag ze er waren en welke hobby’s ze er hadden. Eigenlijk zijn de meesten blij dat ze in België wonen en naar school kunnen komen”, aldus Travers.
Racist
Niet iedereen heeft echter een positief oog op de toekomst. “De directies schetsen niet altijd een even realistisch beeld van de nieuwkomers. Mijn ervaring is dat ze de taal niet goed kennen en het meestal vertikken zich daarin te versterken. Daarbij passen de meesten zich absoluut niet aan aan de gewoontes die hier van toepassing zijn. De directie vraagt dan meestal aan de leerkrachten om toleranter te zijn, wat er eigenlijk op neerkomt dat we hen moeten laten doen omdat het nieuwkomers zijn”, zegt een andere leerkracht.
Volgens Knack is het duidelijk dat leerkrachten bijna niet over het onderwerp willen praten uit angst om voor racist te worden versleten. Ook de goede naam van de school mag niet in het gedrang komen. “Onder vrienden en kennissen spreek ik hier nochtans wel vlot over, maar het is moeilijker geworden”, vertelde een leerkracht.
)