Haar eerste zoontje noemde ze “strijder” en op geboortekaartje prijkte een mitrailleur: portret van één van de IS-weduwen die België moet laten terugkeren
Vandaag besliste een Brusselse kortgedingrechter dat de kinderen van twee IS-strijdsters en de moeders zelf naar België moeten gerepatrieerd worden. Beiden zitten al maanden vast in een vluchtelingenkamp in Noord-Syrië. Een van hen is de Antwerpse IS-weduwe Tatiana Wielandt (26). In België zal ze in de gevangenis belanden, haar kinderen zouden opgevangen worden door familie. Hoe een Vlaams meisje uitgroeide tot een geradicaliseerde vrouw die twee keer naar oorlogsgebied trok met haar kroost.
In 2012 kwam aan het licht dat de radicale, dat jaar verboden moslimorganisatie Shariah4Belgium ook wat autochtone, vrouwelijke bekeerlingen onder haar volgers had. Een van hen was de Antwerpse Tatiana Wielandt, die op jonge leeftijd ineens moslima geworden was en een relatie had met de radicale moslim Noureddine Abouallal, kopstuk van de organisatie. In een interview met Het Laatste Nieuws zei de moeder, die lijdzaam moest toezien hoe haar dochter steeds meer vervreemdde: “Ik schaam mij omdat ze rondloopt in een boerka, omdat mijn kleinzoontje letterlijk ‘strijder’ heet en er op zijn geboortekaartje een moslimkrijger met mitrailleur stond afgebeeld.”
Opgegroeid in oervlaams gezin
Nochtans groeide Wielandt op als een doodgewone Vlaamse tiener. Ze stamt af van oervlaamse ouders, haar roots liggen tussen velden en weilanden even ten zuiden van Gent. Ze wou het aanvankelijk tot apothekeres schoppen en was, voor ze begon te radicaliseren, al aan haar studies farmacie begonnen. Maar ze groeide echter uit tot een moslima, die hoe langer hoe meer vervreemdt van haar familie. “Ik ben mijn kind kwijt want ik herkén mijn dochter niet meer. En ik lijd daar verschrikkelijk onder”, aldus haar moeder in het interview van zes jaar geleden. “Eenmaal 18 jaar, veranderde ineens álles. Tatiana was een relatie met Noureddine begonnen, ze liet ons weten dat ze zich had bekeerd tot de islam. Mijn man heeft van verdriet twee dagen op de zetel gelegen. Ik was er kapot van. Onze dochter moslima?!”
Toen ze pas 19 geworden was, trouwde Wielandt met Abouallal. Vanaf het huwelijk met Abouallal begon Wielandt een boerka te dragen en steunde ze de radicale ideeën van haar echtgenoot, die een baard liet groeien en lange gewaden begon te dragen. Ze had vanaf dan ook nog amper contact met haar ouders. Er mochten ook geen mannen bij haar op bezoek komen, zelfs haar eigen vader niet. Intussen had Wielandt ook haar studies opgegeven.
Het koppel kreeg in 2011 een zoontje, Mujahid. Die naam betekent “strijder” in het Arabisch en was dus allesbehalve toevallig gekozen. Een nieuwe schok voor de ouders. Maar er zullen er nog veel volgen. De geboortekaart bleek een blad te zijn met daarop de naam van en een tekening van een oorlogskrijger met een mitrailleur in de hand.
Vakantie naar Marokko
Op de vraag hoe het zover had kunnen komen, antwoordde de moeder van Wielandt: “Ik vrees dat mijn man en ik zonder het destijds te beseffen een grote fout hebben gemaakt. We hebben Tatiana vanaf haar 14de vier zomers na elkaar op vakantie naar Marokko laten gaan met de Marokkaanse familie van haar beste vriendinnetje”. Dat vriendinnetje is de zus van Abouallal.
Eind december 2012 vestigde Wielandt zich met haar schoonzus Bouchra Abouallal en hun gezinnen (en dus Wielandt mét baby) in een gebied in Syrië dat IS later tot kalifaat zou uitroepen. Ze waren er nagenoeg de eerste Belgen. Wielandts echtgenoot, die zich liever Abu Mujahid liet noemen, sloot zich aan bij Al Nusra, de Syrische afdeling van Al Qaeda. Na amper een half jaar, in juli 2013, werd hij in de buurt van Aleppo doodgeschoten. Hun zoontje was op dat moment twee jaar.
In 2014 wilden Wielandt en haar schoonzus terugkeren, omdat die gewond was geraakt. De ondertussen hoogzwangere Wielandt en haar gezin slaagde er met de hulp van de Belgische politie in om naar België terug te keren. Ze raakten op eigen kracht tot in het Belgische consulaat in Istanbul en hadden geen identiteitspapieren meer, want die hadden ze bij aankomst in Syrië aan de militieleiding moeten afgeven. Verschillende diensten van Binnen- en Buitenlandse Zaken en van de federale politie hadden de zwangere vrouw en het jongetje aan nieuwe papieren geholpen, zodat zij terug konden keren. In ons land werden ze ondervraagd en vrijgelaten.
Terug naar het front
Wielandt beviel nadien van een zoon bij haar schoonmoeder. Hij kreeg de naam Shahid, Arabisch voor ‘martelaar’. Tatiana en Bouchra keerden vervolgens terug naar het front in Syrië waar ze vermoedelijk nog ‘drie à vier keer’ hertrouwden. Wielandt kreeg daar ook nog een kind van een inmiddels gesneuvelde Nederlandse strijder: Abdulrahman Al Shamri.
Volgens jihadexpert Montasser AlDe’emeh hadden de weduwen “er als ‘vrouw van een martelaar’ een speciale plaats in die samenleving.” Door die eretitel kregen ze niet alleen aanzien, maar ook geld, voedsel en onderdak. Niet alleen Tatiana en Bouchra droegen die eretitel, ook hun kinderen genoten een speciale status.
Spijtbetuiging bij Vranckx
In maart 2018 sprak Rudi Vranckx met de moeders in een vluchtelingenkamp in Noord-Syrië, waar ze nog altijd vastzitten. In die reportage betuigden ze spijt. Ze wilden gerust naar de gevangenis, zeiden ze, zolang de kinderen maar veilig zijn. Volgens AlDe’emeh bleven ze echter vaag over IS en zeiden ze niets over hun radicale ideologie. “Ik onthoud vooral dat ze hebben aangekondigd dat ze hun kinderen als IS-soldaten zullen inzetten”, aldus de jihadexpert in juni in een interview met Humo.
Diezelfde maand werd Wielandt met twee andere weduwen, onder wie haar schoonzus bij verstek veroordeeld tot vijf jaar cel voor hun deelname aan de activiteiten van een terroristische groep. Wielandt en Abdouallal schakelden in mei nog het gerecht in om de Belgische staat te verplichten hun kinderen naar België te laten terugkeren. In juli vingen ze bot bij de rechtbank. De rechters oordeelden dat België geen rechtsmacht heeft in het door oorlog verscheurde Syrië. Maar vandaag besliste de kortgedingrechter dat zowel de moeders als de kinderen toch naar ons land moeten gerepatrieerd worden.
Tatiana Wielandt en haar schoonzus Bouchra Abouallal