Lachen om vuurwerkverbod: ’Wij knallen gewoon door’
De raddraaiers die Urk, Arnhem en Roosendaal op stelten zetten, gooien steevast met illegaal vuurwerk. Wie online de weg kent, koopt makkelijker cobra’s dan spareribs. Achter hun geknal zit een keten van gevaar, met illegale opslag en chatgroepen waarin duizenden mensen vuurwerk aanbieden en afnemen.
Al sinds mensenheugenis is de verkoop van illegaal vuurwerk een spel van de politie in de rol van kat en de handelaar vermomd als muis. Enkele jaren geleden werden websites en de post gebruikt om illegaal vuurwerk op de stoep te krijgen.
Tegenwoordig wordt afgesproken op locatie of aan de deur via de versleutelde berichtenservice Telegram. In Telegramgroepen als Vuurwerkmarket, Vuurwerkhandel en Vuurwerkvandalen zitten duizenden leden. Ze lachen om het verbod in hun berichten. „Wij knallen gewoon door.”
Handelaren delen foto’s van kelderboxen met ’nieuwe lading’, en prijslijsten die doen denken aan die van drugsdealers. Bestellingen zijn vaak gebiedsgebonden. „Alleen omgeving Nijmegen”, benadrukt iemand. Een handelaar uit de Noordoostpolder bijvoorbeeld biedt FP3 Fenix Nitraten aan, pijlen en knallers van 200 gram die 45 euro per stuk kosten. Hartstikke illegaal. „Ophalen en bezorgen. Bij bezorgen benzinegeld erbovenop.” Anderen bieden zelfs een track and trace-code aan.
Meekijken
Bestellen doe je door een privébericht te sturen. De politie, die deze groepen ook kent en infiltreert, kan daar niet meekijken.
„Het doet ook wel denken aan drugshandel”, zegt politiewoordvoerster Ellen Prummel van de regio Oost-Nederland. Want een doosje vuurwerk bestellen gaat net als een gram cocaïne. En het lijkt misschien onschuldig, zo’n pakketje vuurwerk, maar het moet wel gedistribueerd worden vanuit een grotere lading. En daar zit het probleem. Want die grotere ladingen liggen ook in woonwijken.
De grote vuurwerkvondsten rijzen de afgelopen weken de pan uit. Afgelopen weekeinde nog trof de politie 800 kilo aan in een opberghok onder een flat in Geldrop. „We moeten er niet aan denken dat dit fout was gegaan”, aldus de politie.
Het probleem, zo legde Ruud Verkuijlen, programmamanager Jaarwisseling van de Nationale Politie eerder al uit in deze krant, is dat het spul massa-explosief is. Oftewel: als er iets gaat, gaat alles. Vandaar dat de politie dit jaar extra jaagt op illegaal vuurwerk.
Meer dan ooit
De hoeveelheid die wordt gevonden is groter dan ooit rond deze tijd van het jaar, en met name in Oost-Nederland loopt de teller flink op. De vraag is echter of dat ligt aan het goede politiewerk, of omdat het aanbod groeit. En hoewel betrokkenen al vreesden dat de illegale handel zou floreren bij het vuurwerkverbod, is ook dat lastig te staven.
Vaststaat wel dat de handel gevaar oplevert. Een voorbeeld van hoe mis het kan gaan, is een rechtszaak uit 2019. In Etten-Leur ontplofte een kruiwagen met vermoedelijk enkele tientallen zogenoemde shells. Mensen werden weggeblazen, auto’s verplaatst. Ruiten sneuvelden, muren raakten ontzet en reparaties kostten tienduizenden euro’s.
Dit was nog maar een klein vrachtje. De politie uit Winterswijk deed eind oktober een risicoanalyse, naar aanleiding van een vondst van bijna 300 kilo in een schuurtje midden in een woonwijk.
Alles in een straal van 400 meter zou kwetsbaar zijn, waaronder winkels en zorginstellingen. Iets verderop zouden ruiten sneuvelen, dichterbij zouden panden mogelijk zelfs onbewoonbaar worden. „En je wil er niet aan denken wat er gebeurt als je net langs dat schuurtje loopt”, aldus Prummel.
Rijdende bommen
Regelmatig zijn de vondsten dus nog veel groter. Soms tot wel duizenden kilo’s, in woonwijken of zelfs in busjes van waaruit wordt verkocht en waarmee het spul van vooral Oost-Europese landen wordt ingevoerd. Daar is het zware werk immers gewoon te koop, al dan niet onder de toonbank. Rijdende bommen, noemt de politie de busjes.
De vondst in Geldrop van dit weekeinde werd gedaan na een tip, iets waar de politie om jubelt. Prummel: „Je wil echt niet dat je buurman dit doet. Dus als je iets ziet of vermoedt, laat het ons alsjeblieft weten.”
We hebben een nieuwe burgemeester. De CDA'er Fred van Trigt. Misschien heeft die er iets mee te maken? 
