bron : Volkskrant, katern Het Betoog, zaterdag 21-4-07
Nanda Troost
Islamisten & naïvisten
Voorpublicatie Islamisme is een radicale stroming binnen de islam die in zowel de moslimwereld als Europa snel terrein wint.
Illustratie Mike Ottink
http://ayaanhirsiali.web-log.nl/ayaanhi ... index.htmlEen aanpassingsgezinde aanpak van deze totalitaire beweging is gevaarlijk, waarschuwen Karen Jespersen en Ralf Pittelkow.In tegenstelling tot het nazisme en het communisme vormt het islamisme tot nu toe niet echt een militaire bedreiging voor Europa. Dat kan veranderen, niet in de laatste plaats als gevolg van een met atoomwapens bewapend islamistisch Iran. Maar het islamisme kan de Europese landen op andere manieren beïnvloeden. Deze islamistische invloed is vijfledig.
Ten eerste hebben de islamisten sterke posities in de moslimwereld. In centrale en zeer invloedrijke moslimlanden als Iran en Saoedi- Arabië zijn diverse varianten van het islamisme de officiële ideologie. Bovendien staan de islamisten steeds sterker in een reeks andere moslimlanden, bijvoorbeeld Egypte en Pakistan, waardoor ze in staat zijn om druk uit te oefenen op de zittende regeringen. Alles bij elkaar betekent het dat de islamisten veel invloed hebben op de manier waarop de moslimwereld reageert op wat er gebeurt in Europese landen. De beroering rond de Mohammedcartoons was hiervan een bewijs.
Ten tweede beïnvloeden de islamisten de Europese samenlevingen door middel van het terrorisme.De terreur verspreidt dood en verderf, maar het eigenlijke doel ervan is het beïnvloeden van de standpunten in Europa. Deze terreur kan in Europa angst teweegbrengen of ons in elk geval voorzichtiger maken, omdat we bang zijn de islamisten te provoceren.In sommige landen meer dan in andere: in een enkel Europees land, namelijk Spanje, werd de uitslag van de laatste verkiezingen zelfs bepaald door terroristen die vlak voor de verkiezing toesloegen.
Ten derde oefenen de islamisten invloed uit op de Europese samenlevingen door de immigratie van moslims. De opkomst van het islamisme onder moslims in Europa is bovenal van verstrekkende betekenis omdat moslims een snelgroeiend deel van de Europese bevolkingen uitmaken. In een reeks grote steden zullen ze binnen afzienbare tijd een meerderheid vormen. Volgens islamoloog Bernard Lewis zal Europa een islamitische meerderheid hebben tegen het einde van deze eeuw als de huidige ontwikkeling in immigratie en bevolkingssamenstelling doorgaat.De ontwikkeling gaat beduidend sneller in andere Europese landen dan in Denemarken, dat een streng vreemdelingenbeleid voert. Maar ook in Denemarken verandert de bevolkingssamenstelling en we zullen in grote mate beïnvloed worden door de ontwikkeling in Europa als geheel.
De aanhoudend sterke bevolkingsgroei in de moslimlanden zal een grote druk blijven uitoefenen op de toestroom naar de Europese landen. Een eventueel Turks lidmaatschap van de EU doet bovendien de veranderingen in de samenstelling van Europese bevolkingen toenemen. Sowieso zal het islamitische bevolkingspercentage in veel Europese landen de komende jaren een niveau bereiken waarop de krachten die grote invloed hebben op de moslimbevolking, ook belangrijke invloed zullen hebben op de ontwikkeling van de maatschappij. Niemand is zich hier zozeer van bewust als de islamist. Deze ontwikkeling heeft ook een toenemend samenspel tot gevolg tussen aan de ene kant regeringen en islamistische krachten in de moslimwereld en aan de andere kant islamitische immigrantenmilieus in Europa. De moslimwereld begint zich steeds meer te mengen in interne Europese kwesties die betrekking hebben op de immigranten. De cartooncrisis was hier een belangrijk voorbeeld van. Omgekeerd oefenen islamitische immigrantenkringen in toenemende mate druk uit op hun Europese regeringen om in hun buitenlandse politiek de moslimlanden te steunen. De belangrijke Franse politicus Pierre Lellouche van de gaullistische regeringspartij zegt dat de aanwezigheid van de islam in Frankrijk al zo omvangrijk is dat die de Franse buitenlandse politiek bepaalt.
Ten vierde draagt de eigen politieke correctheid van de Europeanen bij aan het versterken van de mogelijkheid van de islamisten om invloed uit te oefenen. Wanneer de islamisten beschuldigingen uiten over vijandigheid ten opzichte van vreemdelingen, over racisme en islamofobie (door haat gekenmerkte angst voor de islam), wordt in brede kringen van Europese politici en opinievormers bijna reflexmatig gereageerd met zich terugtrekken en zich verontschuldigen: ‘Ze zijn kwaad, dat moet onze schuld zijn – er is iets mis met onze maatschappij.
Het schuldbewustzijn en de culturele zelfverachting hebben een stevige grip op de elite van Europa.
Zo’n stevige grip dat deze elite vaak moeite heeft om onderscheid te maken tussen enerzijds relevante voorwaarden om de situatie voor immigranten te verbeteren en anderzijds een doelgericht plan om de orthodoxe islamitische normen in de Europese samenlevingen door te voeren.
Het resultaat is dat men zwicht voor islamistische eisen die leiden tot een toegenomen tweedeling van de Europese samenlevingen, in plaats van op te komen voor de eigen basiswaarden van deze samenlevingen.
Ten vijfde gaat de politieke correctheid in toenemende mate gepaard met angst. Eerder was het politiek correct mensen in de moslimwereld en islamitische immigranten alleen als arme slachtoffers van het Westen te beschouwen.Langzamerhand groeit echter ook het besef dat deze slachtoffers in feite machtsmiddelen hebben die op verschillende manieren een bedreiging kunnen vormen.Europa is enorm afhankelijk van de olie uit het Midden-Oosten en het geeft de regimes een beslissend machtsmiddel dat dus ook gebruikt kan worden door islamisten (en dat gebeurt in prominente landen als Saoedi-Arabië en Iran). Bovendien is men in diverse Europese landen bang dat confrontaties met de islamisten hun invloed in het Midden-Oosten kunnen schaden. Deze gedachtegang heerst niet in de laatste plaats in Frankrijk. Verder wordt gevreesd voor wat de reacties van de groeiende islamitische immigrantenbevolking in Europa kunnen zijn als het islamisme het hoofd geboden wordt. Deze angst wordt aangewakkerd door het geweld, de intimidaties en de bedreigingen die de islamisten gebruiken om hun critici onder politici en opinievormers tot zwijgen te brengen.
Europa geeft veel meer toe aan de angst dan nodig is. Europa heeft immers een solide basis die het de mogelijkheid geeft om op allerlei terreinen stevig in de schoenen te blijven staan. Maar dat doen de Europese regeringen niet, omdat de politieke correctheid samengaat met angst. Er zijn dingen die je prima zou kunnen doen, maar die je niet doet, omdat je bang bent dat ze niet politiek correct zijn. De combinatie van politieke correctheid en angst leidt veel te vaak tot toegeeflijkheid tegenover het islamisme. Islamisten en regeringen van islamitische landen merken dit en voelen zich aangemoedigd om zelfbewuster en veeleisender op te treden. De cartooncrisis was hiervan een typisch voorbeeld. Het is bovenal het Europese gebrek aan politieke wil dat het islamisme de wind mee geeft. Het islamisme is een reële en serieuze bedreiging. Niet zodanig dat die op korte termijn kan leiden tot maatschappelijke omwentelingen in de Europese landen, maar de mogelijkheden om de ontwikkeling in de Europese samenlevingen te beïnvloeden nemen duidelijk toe.
In gezaghebbende kringen in de Europese landen wordt op deze bedreiging gereageerd met de neiging om de ogen te sluiten voor welke krachten er spelen.
Met bereidwilligheid om in te gaan op de voorwaarden die deze krachten stellen. Met steun voor hun slachtofferrol. Met acceptatie om af te zien van kritiek, omdat deze wordt uitgelegd als belediging. Met medewerking aan het herschrijven van de werkelijkheid.Met beleefdheid die conflicten wil vermijden. Met angst. Niet de gewone burger is blind – de weerstand om de werkelijkheid over islamisten onder ogen te zien, tref je vooral aan bij leden van de elite: politici, opinievormers, academici. Hier gedijen de herinterpretaties, de aanpassingsijver en het conformisme. De Deense cartoonkwestie was een breekpunt voor de relatie tussen de Europese democratieën en het islamisme. De kwestie heeft ertoe geleid dat het noodzakelijk is om een fundamenteel debat te voeren over twee fenomenen – of eigenlijk groepen mensen – die serieus deel zijn gaan uitmaken van onze politieke werkelijkheid. We noemen ze respectievelijk islamisten en naïvisten. Wij klagen beide groepen aan.
Karen Jespersen en Ralf Pittelkow zijn de auteurs van Islamisten en naïvisten. Een aanklacht, waarvan de Nederlandse vertaling volgende week verschijnt bij uitgeverij Nieuw Amsterdam (€ 14,95).
Reageren? v o l k s k ra n t . n l / f o r u m
-------------------------------------------------------------------------------------
‘Verdedig je samenleving’
Pal staan voor de Deense normen en waarden. En voor die van Europa. Zo vat Karen Jespersen de belangrijkste boodschap samen van Islamisten en naïvisten, het boek dat ze schreef met Ralf Pittelkow.Het duo vond zelfs een nieuw woord uit: naïvisten. ‘Dat is nu een begrip geworden’, zegt Jespersen. ‘Naïvisten zijn degenen die nog altijd niet in de gaten hebben dat er radicale moslims zijn die willen bepalen wat wij moeten doen en laten in onze samenleving. Zij vormen een bedreiging en daarvan moeten we ons bewust zijn. Deze islamisten zijn op heel andere dingen uit dan de doorsnee moslim die in Denemarken, in Europa woont.
Dankzij ons boek is óók duidelijk geworden dat dit onderscheid er is. Daarom is het boek goed ontvangen door moslims in Denemarken’, aldus Jespersen.Islamisten en naïvisten is, sinds het vorig jaar september in Denemarken verscheen, een hit. Er zijn 27 duizend exemplaren verkocht, ‘terwijl met dit onderwerp tweeduizend verkochte boeken al uitstekend zou zijn’, zegt Jespersen. Het is al vertaald in Frankrijk, Noorwegen, Spanje en IJsland.
Jespersen (60) is een sociaal-democratische oud-minister (Binnenlandse Zaken en Sociale Zaken). Haar levensgezel Ralf Pittelkow (59) was adviseur van de sociaal-democratische premier Poul Nyrup Rasmussen. Nu is hij politiek commentator voor de commerciële televisiezender TV2 en het dagblad Jyllands-Posten.De twee trekken volle zalen als ze over hun boek spreken.‘De gewone burger is zich er inmiddels van bewust: niet alleen hebben we iets te verdedigen, er mag ook over een onderwerp als dit gesproken worden. We hebben een discussie losgemaakt, waarbij het onderscheid tussen radicale moslims en de gewone, democratische moslim zichtbaar - der is geworden. Dat is alleen maar goed.’ Al ver voor Rita Verdonk liepen de Denen voorop in het aanscherpen van de immigratiewetgeving en het verplichten van integratie. Verplichte inburgeringscursussen, een vervroegde crèchetijd voor kinderen van allochtonen, een minimumleeftijd voor een importbruid of -bruidegom – al - les grotendeels ingevoerd door sociaal-democraten, mede onder druk van de rechts-populistische Dansk Folkeparti. Volgens Jespersen zijn de Deense immigranten hierdoor beter geïntegreerd dan immigranten in bijvoorbeeld Groot-Brittannië of Frankrijk. Rassenrellen zoals die daar zijn voorgekomen hebben de Denen nog niet beleefd.
Het verbaast Jespersen niet dat de cartooncrisis – rond spotprenten van de profeet Mohammed – juist in Denemarken zijn oorsprong vond toen dagblad Jyllands-Posten tekenaars opriep Mohammed af te beelden, omdat een kinderboekenschrijver niemand kon vinden om een tekening van de profeet te maken. ‘Vrijheid van meningsuiting is een wezenlijk onderdeel van de Deense samenleving. We mogen er trots op zijn dat er op dit punt niets is toegegeven. Sterker nog, het heeft duidelijk gemaakt dat vrijheid van godsdienst in onze samenleving een groot goed is, maar dat niet alles daarvoor moet wijken.’ Jespersen: ‘Denemarken heeft een lange traditie van vrijheid van meningsuiting en een anti-autoritaire houding is hier heel normaal. Als de elite zegt: ‘Je moet dat’ of ‘Dit is politiek correct’, dan ziet de burger dat bijna vanzelfsprekend anders. Die anti-autoritaire houding is een groot goed. Tolerantie is er ook zo een. Dat moeten we verdedigen.’
De verworvenheden van de Deense maatschappij zijn zo gewoon geworden dat vaak wordt vergeten ze te verdedigen, zegt Jespersen. ‘Natuurlijk, ook in een verzorgingsstaat zijn er problemen en kunnen er dingen worden verbeterd. Maar we moeten de zaken wel in de juiste proporties blijven zien. We leven in een prima samenleving en daar moeten we pal voor staan.’ Jespersen is sinds begin dit jaar overgestapt naar de liberale (regerings)partij, Venstre. Is dat niet opzienbarend?
Zelf trekt ze een vergelijking met wat Ayaan Hirsi Ali heeft gedaan. ‘Zij was eerst lid van de PvdA en is overgestapt naar de VVD. Net als de sociaal-democraten strijden ook de liberalen voor een goede verzorgingsstaat, maar de liberalen maken zich veel sterker voor verworvenheden als de vrijheid van meningsuiting en vrouwenrechten. Ik had verwacht dat ik daarvoor een actievere strijd bij de sociaal-democraten zou vinden, maar die heb ik gevonden bij de liberalen.’
Jespersen en Pittelkow brengen vermoedelijk in mei een bezoek aan Nederland.
[icon_lol.gif]
