Gaswinning op Noordzee krijgt groen licht nu Russen export afknijpen
Door het gastekort kijkt Nederland reikhalzend naar zijn stille voorraden op eigen zee. Exploitanten die daar jaren op verzet stuitten, kunnen nu boorputten in 130 vergunde ’kleine velden’ heropenen.
Staatssecretaris Vijlbrief (Mijnbouw) zegt daling van de productie van aardgas op de Noordzee te beperken. Althans, de al tientallen jaren afgebouwde gaswinning ’af te remmen’.
Vooral het verzet van politieke partijen en milieubeweging tegen gasboringen maakte investeerders afgelopen jaren kopschuw op deze velden in de Noordzee. Om klimaatafspraken te behalen, wilde het kabinet aardgas in Nederlandse zeebodem ’stap voor stap’ afbouwen.
Maar sinds de Russische inval stijgt de gasprijs drastisch. Dinsdag vlamde de prijs van een partij gas af te nemen in augustus op naar bijna €165 per megawattuur, tegen zo’n €15 twee jaar geleden. De Europese Commissie voorziet dat Rusland de gastoevoer via pijpleiding Nord Stream 1 snel verder afknijpt. Zij komt woensdag met een serie ingrepen, gepresenteerd als Save gas for a safe winter.
Daaronder de verplichte verlaging van de temperatuur in openbare gebouwen tot 19 graden. Evenals een ’een stevige en gecoördineerde actie’ voor acht maanden van vrijwillige beperking van gasaankopen. Inclusief een vergoeding voor bedrijven die tijdelijk minder gas afnemen.
Alarm
„Het is code rood voor Europa”, waarschuwt Fatih Birol, directeur van het Internationaal Energie Agentschap (IEA), sprekend van ’een harde winter’. Zonder forse beperking van gasverbruik en meer import zullen landen in „een extreem kwetsbare positie komen.” Vijlbrief stelt dat met ’een versnelling van de gaswinning’ extra productie van 2 tot 4 miljard kuub per jaar uit de Noordzee te halen is. Dit mag tien jaar lang. Nederland verbruikte 40 miljard kuub gas per jaar, daarvan kwam al 12,7 miljard kuub uit deze kleine velden.
Het Amsterdamse One-Dyas heeft een vergunning om 19 kilometer ten noorden van Schiermonnikoog zijn verkregen gasveld N05-A gas uit twaalf boorputten aan te sluiten op de bestaande pijpleidingen naar land. Het kan 13 miljard kuub gas per jaar winnen, zegt directeur Chris de Ruyter van Steveninck. Dat is drie keer de hoeveelheid die in een jaar in Groningen gewonnen mocht worden.
De overheidseis voor winning is wel dat het platform draait op windenergie. One Dyas betrekt zijn stroom van het windpark Riffgat, iets verderop. One-Dyas aast op nog eens drie keer zoveel gas ’op twee locaties’ in de directe omgeving.
Zekerheid
De belangenvereniging Element NL (voorheen Nogepa) klopt namens twaalf exploitanten al jaren bij Den Haag aan voor uitbreiding. Zonder duidelijke regelgeving en enig perspectief durfden bedrijven grote investeringen in gaswinning niet aan, aldus directeur Menno Snel. Daarnaast keren milieubewegingen zich doorlopend tegen nieuwe boringen. „Het is goed dat het kabinet nu duidelijk kiest voor Nederlands aardgas. Iedere kuub gas die je niet hoeft te importeren, levert winst op met minder afhankelijkheid van het buitenland en minder uitstoot van broeikasgassen”, zegt Snel.
Nederlands aardgas winnen kost, zo beaamt ook Vijlbrief, veel minder CO2-uitstoot dan Russisch gas accepteren. „Door de duidelijkheid die de staatssecretaris nu geeft, wordt het voor investeerders aantrekkelijker te investeren in Nederlands aardgas”, aldus Snel. In totaal is er volgens snel ’nog zeker 200 miljard kubieke meter gas’ uit onze bodem te halen.
Sinds 2018 sprak One-Dyas met de overheid over de winning in zijn vak N05-A. „De overheid is kritisch. We begrijpen het ongemak en zorgen om het milieu. Maar daarvoor nemen we maatregelen. Het is belangrijk dat Nederland zelfvoorzienend kan zijn als het om zijn energie gaat”, aldus ceo De Ruyter van Steveninck.