De vraag ’kou of honger?’ is terug
Door LEON DE WINTER
De armoedeverhalen die mijn moeder vertelde staan in mijn geheugen gegrift. Haar familie was straatarm, die van mijn vader ook, dus hoorden kou en honger bij hun leven. Het menselijke vernuft bracht in de loop van de twintigste eeuw vooruitgang (afgewisseld met gruwelijke wreedheden) en leidde tot het wonder van de Wederopbouw en vervolgens van de Verzorgingsstaat. We werden een welvarend, veilig, beschut land achter Deltawerken, met sociale voorzieningen, de beste infrastructuur op aarde, de beste landbouwers en ingenieurs, en de betrouwbaarste ambtenaren.
In 2022 klinkt opnieuw de vraag waarvan we allen dachten dat die achter ons lag: kou of honger? De vraag komt voort uit de doelstellingen die de hedendaagse elites zichzelf hebben gesteld: alles moet ondergeschikt gemaakt worden aan het voorkomen van klimaatveranderingen, en dat doen we door het beheersen van CO2-uitstoot – zo eenvoudig is het, beweren de elites, met dezelfde zekerheid waarmee ooit Middeleeuwers het bestaan van spoken claimden. Crises kunnen het ideaal van CO2-loosheid dichterbij brengen.
Twee onthutsende columns drukte de Telegraaf de afgelopen dagen af. Die van Ronald Plasterk had als kop: ’We zijn getuige van een opstand van de elite tegen het volk.’ Hij schreef onder meer: ’De elite is kosmopolitisch, gaat op vliegvakantie naar de Verenigde Staten en vindt tegelijk dat de andere mensen zouden moeten consuminderen, vindt – zoals Timmermans en zijn ambtenaren zeggen, en in de Volkskrant scribent Schimmelpenninck (parbleu) – dat mensen jarenlang te weinig voor hun energie en eten betaald hebben.’
Hypocrisie
De hypocrisie die Plasterk beschrijft, beneemt je de adem. En enkele dagen later schreef de Belgische politica Assita Kanko een Telegraafcolumn onder de kop: ’Al lang voor de energiecrisis hebben we in de Europese politiek het licht uitgedaan.’ Zij citeerde EU-kopstuk Charles Michel, die in de Belgische pers had gezegd: „In de maanden voor de zomer heerste er een soort dominante ideologie in sommige Brusselse bureaucratieën, waarbij men wat gebeurde zo slecht nog niet vond. Het zou de bevolking natuurlijk pijn doen, maar ook geld vrijmaken voor energiebedrijven om te herinvesteren in de ecologische transitie. Er was een soort van loskoppeling in die geesten van de democratische politiek.”
Michel bevestigde wat we sinds het begin van de pandemie vermoeden: crises zijn er om maatschappelijke modellen te bevorderen die passen binnen de ’dominante ideologie’. Massamanipulatie werd bij onze overheden een standaardmethode: hoe kneden zij de burgers opdat ze gedwee meegaan in de stroom van maatregelen die nodig zijn om CO2-vrij te worden, en dus bijdragen aan de komst van de groene verlossing? Voortdurend werd de stemming in het land gemeten, zo weten we na het lezen van documenten die via de WOB door de overheid moesten worden vrijgegeven. De meeste media volgen de officiële mantra’s; steevast maken zij binnen de context van deze ’dominante ideologie’ kritiek en oppositie verdacht.
Kou of honger? Deze vraag is het eerste teken van het allernieuwste normaal, waarin het welzijn van de huidige bevolking minder telt dan het welzijn van de bevolking ergens later in de eeuw; het gaat om onze kleinkinderen, klinkt alom, dus moeten we nu kiezen tussen honger of kou. Maar hier wordt een kunstmatig dilemma ingezet: willekeurige data zijn de hoofden van onze elites gaan beheersen. Het gaat, zeggen ze, om 2050, of om 2100, om allerlei jaartallen waarin de Apocalyps losbarst als we niet de viruscrisis en de energiecrisis en de klimaatcrisis benutten en onze leefwijze opgeven. In het verleden zijn heel wat van die jaartallen aangekondigd, en beweerden de elites dat we allemaal zouden bevriezen of verbranden. Hedendaagse groene zieners uiten zich weinig anders dan Middeleeuwse onheilsprofeten.
Twee groepen hebben elkaar gevonden in de energietransitie: de bouwlobby en de groene lobby. Politici en mediafiguren vormen met die groepen een cultureel-economische superklasse. Al of niet gedreven door eigenbelang dichten zij zichzelf opvattingen toe die verheven zijn aan die van de burgers, die, zo menen zij, niet bij machte zijn te offeren voor de toekomst. Zelf hebben ze het te druk om te offeren. Voor de heilige doelen vliegen zij de wereld rond.
Catastrofaal
De liberalisering van de energiemarkt is catastrofaal gebleken. Dit betekent dat de energievoorziening weer een staatszaak moet worden. Maar zoiets zou het einde inhouden van de mechanismen waarmee de energietransitie moet worden betaald en versneld, en dat willen onze politieke elites en lobbyisten niet. Zij zijn de hogepriesters van de Groene Kerk, en die voedt zich met de ene na de andere crisis.
Zonder goedkope moderne energie storten onze welvaart en beschaving in, en bezwijken onze individuele rechten en vrijheden. Ik heb het angstige vermoeden dat dit de bedoeling van onze elites is.
Ik hoor van ondernemers met grote bedrijven in de voedselketen dat hun energiekosten vervijf- en zelfs vertienvoudigd zijn. Hun bedrijven wankelen. We moeten de Groningse gasvelden openen en de energiemaatschappijen nationaliseren. Ja, ik weet wat ik zeg. Honger en kou. Onze voorouders hebben genoeg geleden onder schaarste. We moeten ons bevrijden van de ’dominante ideologie’.