Greta Thunberg wereldwijd onder vuur: is haar carrière voorbij?
Is de ’carrière’ van Greta Thunberg (20) als klimaatactiviste voorbij? Die vraag doemt op nadat Thunberg zich bij de klimaatdemonstratie van zondag in Amsterdam voor Palestina heeft uitgesproken. Hoewel de Zweedse ’klimaatspijbelaar’ altijd al omstreden was, gold ze voor grote groepen mensen jarenlang als een voorbeeld. Nu ligt de vrouw die ooit werd getipt voor de Nobelprijs voor de Vrede ook binnen haar eigen klimaatachterban zwaar onder vuur. „Schoenmaker, houd je bij je leest.”
Tijdens de klimaatmars zondag in Amsterdam stelde de Zweedse dat er geen ’klimaatrechtvaardigheid’ kan zijn ’in bezet land’. Ook gaf ze het woord aan pro-Palestijnse sprekers. Onder hen was de Palestijnse Sarah Rachdan. Zij riep meermaals de omstreden leus ’From the river to the sea, Palestine will be free’ .
’Zoiets leidt gegarandeerd tot woede’
De Duits-Russische journalist Filipp Piatov twitterde dat hij na een snel onderzoekje op sociale media had uitgezocht dat Rachdan ’de aanvallen viert van Hamas op Israëlische burgers, terroristen bewondert en de Holocaust bagatelliseert’.
Volgens imagodeskundige Zabeth van Veen gaat de reputatie van Thunberg dan ook afbrokkelen als ze nu geen afstand neemt van de gebeurtenissen van zondag. „Het klimaatvraagstuk met een politiek standpunt in een oorlog gaan vermengen, is imagotechnisch geen goed idee. Je uitspreken voor de ene partij leidt gegarandeerd tot woede en verwarring bij een deel van je achterban: wat heeft de oorlog nou weer met het klimaat te maken?”
’Je kunt je niet overal maar mee gaan bemoeien’
Van Veen denkt dat het voor Thunberg beter zal aflopen als ze zich richt op één doel: zich uitspreken tegen klimaatvervuiling. „Schoenmaker, houd je bij je leest, kun je anders denken. Je kunt niet overal verstand van hebben en je maar overal mee gaan bemoeien. Haar tegenstanders zullen dit ook gaan gebruiken.”
Het optreden van Thunberg tijdens de demonstratie in Amsterdam leidde inderdaad al tot felle reacties. Zo noemde de Duitse linkse milieupartij De Groenen haar uitspraken ’deprimerend en absoluut onfatsoenlijk’.
„Greta Thunberg misbruikt de absoluut noodzakelijke en terechte zorg over klimaatbescherming voor een eenzijdig standpunt over het Israëlisch-Palestijnse conflict, waarin ze de namen van de daders niet noemt, waarin ze de absolute gruweldaden van Hamas niet veroordeelt”, aldus kopstuk Ricarda Lang van de regeringspartij.
„Ze heeft zichzelf in feite in diskrediet gebracht als het gezicht van de klimaatbeweging door deze uitspraken.” De Duitse krant Bild heeft het over een keiharde afrekening van Lang met de „anti-Joodse Zweedse.”
’Israël-hater is nu belangrijkste baan van Thunberg’
De uitspraken in Amsterdam betekenen ’het einde van Greta Thunberg als klimaatactiviste’, vindt Volker Becker, de voorzitter van de Duits-Israëlische vereniging DIG. Vanaf nu is ’Israël-hater’ haar belangrijkste baan, meent hij verder.
In Nederland ontnam een deelnemer haar tijdens de mars in Amsterdam het woord omdat hij zich ’net als veel anderen misbruikt voelde’. Hij bestormde het podium op het Museumplein toen Thunberg ’geen klimaatgerechtigheid in bezet land’ scandeerde.
Juist het feit dat Thunberg zich puur op het klimaat richtte, maakte haar zo bekend. Dat begon toen ze in 2018 besloot om na de zomervakantie tot de Zweedse parlementsverkiezingen elke schooldag te staken. Ze stond voortdurend met een protestbord buiten het Zweedse parlement om aandacht te vragen voor de dreigende klimaatverandering.
’Onze leiders handelen als kleine kinderen’
Daarnaast werd ze meermaals bij klimaatdemonstraties opgepakt. In oktober kreeg ze nog een boete van 5500 kronen (475 euro), omdat ze zich had verzet bij een arrestatie tijdens een protest in de haven van Malmö.
Linkse milieupartij uit felle kritiek op pro-Palestijnse Thunberg in Amsterdam | Buitenland | Telegraaf.nl
Thunberg werd ook bekend vanwege haar felle uitspraken op klimaatbijeenkomsten, waarbij ze niet zelden ook in tranen uitbarstte. Tijdens een Extinction Rebellion-actie voor het Britse parlement in oktober 2018 had Thunberg het over ’een uitzonderlijke en dringende crisis die nooit als zodanig is erkend’. „Onze leiders handelen allemaal als kleine kinderen.”
Op de Klimaatconferentie van Katowice in 2018 sprak Thunberg meermaals de aanwezigen toe, en verweet ze de huidige wereldleiders ’de toekomst van de kinderen te stelen waar ze bij staan’. „Jullie zijn niet volwassen genoeg om de waarheid te vertellen. Zelfs die last laten jullie aan ons, kinderen, over.”
’In Zweden is Thunberg een icoon’
Intussen blijven de meest felle reacties in Zweden zelf uit, weet Bas van Brecht, Telegraaf-correspondent in dat land. „Thunberg is daar echt een icoon. De meeste Zweden kijken met trots naar haar. Ze was in de running om de Nobelprijs voor de Vrede te winnen, wat uiteindelijk niet gebeurd is. Dus waar het buitenland al snel het idee kan krijgen van ’daar heb je haar weer’, is dat in Zweden minder sterk.”
Thunberg heeft bekende ouders. Zo heeft haar moeder meegedaan aan het Songfestival en is haar vader een acteur. De Zweedse volgt inmiddels een bacheloropleiding in Stockholm: Global Development. Die studie richt zich op de relatie tussen verschillende culturen en internationale politiek. Iets dat nauw aansluit op haar klimaatkritiek.
’Ze kan reputatie nog herstellen’
Toch klinkt ook in Zweden wat kritiek, stelt Van Brecht. „Er wordt over de reacties vanuit Duitsland geschreven. Sommige columnisten stellen de vraag welke kant Thunberg op gaat. Het is ook afwachten of haar stem internationaal gezien relevant blijft als ze dit soort uitspraken blijft doen, wordt er dan wel geschreven. Maar het beeld van haar is niet zozeer negatief in Zweden. Wie weet wordt ze daar wel talkshowhost, zo suggereerde een columnist nog.”
Van Veen stelt dat Thunberg haar reputatie nog enigszins zou kunnen herstellen door met een verklaring te komen. „Als ze zegt dat ze eigenlijk bedoelde dat ze tegen oorlog op zich is, is dat een veilige uitspraak. Niemand is in principe natuurlijk voor oorlog. Ze zou kunnen zeggen dat ze vindt dat oorlog tot veel verdriet én CO2-uitstoot leidt. Blijft ze echter vasthouden aan de Palestijnse zaak, dan zal ze steeds minder aanhangers krijgen en brokkelt haar imago af, verwacht ik.”
Mijn hemel. 
Dat zal leuk zijn.
