Willem Engel (Viruswaarheid) voor rechter vanwege opruiing: ‘Misschien moeten we agenten onder burgerarrest gaan stellen’
Willem Engel, voorman van de actiegroep Viruswaarheid, staat dinsdagmiddag voor de politierechter in Den Haag. Hij wordt verdacht van ‘opruiing tegen het openbaar gezag’. Ook negeerde hij een demonstratieverbod.
De zaak draait om een demonstratie in Den Haag tegen de coronaspoedwet, van oktober vorig jaar. Maar de zaak staat ook voor een bredere discussie: wanneer maakt Willem Engel zich wel en niet schuldig aan opruiing? De actievoerder staat immers bekend om de ‘doe-opdrachten’ die hij aan zijn (online) volgers geeft.
Eerst naar de zaak in Den Haag. Engel was aanwezig bij een demonstratie op zaterdagavond 10 oktober op het Plein voor de Tweede Kamer. Die demonstratie was gericht tegen de coronaspoedwet die in die dagen in het parlement werd besproken. Eerder die week waren al demonstraties ontbonden, omdat de deelnemers zich niet aan de coronaregels hielden. Er werden tientallen actievoerders aangehouden.
Ja dan moeten we misschien agenten onder burgerarrest gaan stellen, want dit ehhh want ze gijzelen nu he
Op die zaterdagavond was er geen toestemming voor de niet aangekondigde demonstratie. Een groep demonstranten werd door de politie ingesloten en aangehouden. Engel was een van hen, hij deed daar verslag van op Facebook. ,,De demonstranten hebben wij meermaals gevorderd om weg te gaan mét waarschuwing dat er anders een aanhouding zou volgen’’, aldus de politie toen. Engel zei daarover tijdens een livestream op Facebook, volgens het Openbaar Ministerie: ,,Ja dan moeten we misschien agenten onder burgerarrest gaan stellen, want dit ehhh want ze gijzelen nu he’’. Het OM ziet dat als opruiing tegen het openbaar gezag, zo blijkt dinsdagmiddag tijdens de zitting.
Het is de eerste keer dat het OM in Den Haag een dergelijk strafbaar feit ziet van Engel. Ook omdat een ‘burgerarrest’ op een politieagent niet bestaat. Als iemand het zou proberen dan zou dat al snel eveneens een strafbaar feit kunnen zijn.
Engel zei daar dinsdagmiddag in de rechtbank zelf over: ,,Het is een vraag toch? Vragen staat vrij. Ik denk dat deze zaak onzinnig is, ik denk dat we OM onder de loep moeten nemen.”
Het OM ziet dat uiteraard anders. De Officier van Justitie: ,,Je mag als burger iemand aanhouden als hij strafbaar feit heeft begaan. Maar je kunt niet voor eigen rechter spelen en oproepen agenten te arresteren. Als het politieoptreden al onrechtmatig zou zijn, waar geen aanwijzing voor is, gaat de rechter daar over.”
Engel wil verschillende getuigen laten horen over wat er die dag precies gezegd is. Ook wil hij iemand laten getuigen met wie hij gesproken heeft over het fenomeen ‘burgerarrest'. Het OM wil niet nog meer getuigen horen. ,,Engel spreekt zich uit tijdens een livestream waarin kritiek is op het politieoptreden. Het gaat niet om een grap van een comedian op een podium. De context van zijn uitspraak is duidelijk.”
Doe-opdrachten
Het is zeker niet voor het eerst dat de voorman van Viruswaarheid zijn volgers (ruim 21.000 op Facebook) oproept om actie te ondernemen. Engel staat bekend om zijn ‘doe-opdrachten'. Zo gaf hij in september op Facebook de opdracht om een verpleeghuis in Goirle (Brabant) te bellen. Dat verpleeghuis had de deuren weer gesloten vanwege een uitbraak van het coronavirus. ‘Vrijheidsbeperking’, stelde Engel. Het verpleeghuis kreeg daarop tientallen e-mails en telefoontjes, telefonistes werden met de dood bedreigd. Engel stelde in een reactie niet verantwoordelijk te zijn voor die bedreigingen. Het OM in Oost-Brabant laat desgevraagd weten toen niet tot vervolging voor opruiing te zijn overgegaan, omdat er geen aangiftes werden gedaan en omdat er geen sprake was van een strafbaar feit.
Engel vroeg zijn volgers ook al eens om te demonstreren bij scholen tegen de mondkapjesplicht. Zo'n protest leidde tot de arrestatie van een demonstrant. Ook riep hij op ziekenhuizen te bellen om ze te vragen een bepaald medicijn te gebruiken. ,,Altijd beleefd blijven, nooit schelden, vergeet nooit: wij zijn de nette mensen”, schreef hij erbij op Facebook.
Strafrechtadvocaat Jan Vlug riep vorig jaar op ‘Engel goed te volgen en bij elke verkeerde stap te vervolgen'. ,,Ik vind Willem Engel een gevaarlijke charlatan, die onder het mom van vrede en liefde, al dansend en knuffelend een agenda uitvoert gebaseerd op pseudowetenschappelijke kletskoek”, schreef hij toen op zijn blog.
,,Ik denk dat het OM met het handen in het haar zit. Ze willen geen martelaar van Engel maken en ze willen al helemaal geen zaak tegen hem beginnen die tot vrijspraak zou kunnen leiden", stelt Vlug dinsdagochtend. ,,Ik vermoed dat justitie in deze zaak over de demonstratie in Den Haag dus heel goed beslagen ten ijs komt.”
De zaak tegen Engel is vanmiddag om 14.30 uur begonnen voor de politierechter in Den Haag.