Verkrachte Turkse en Marokkaanse meiden zoeken amper hulp

[Ariel]

Verkrachte Turkse en Marokkaanse meiden zoeken amper hulp
Dominique Snip

Het Landelijk Psychotraumacentrum in het UMC Utrecht biedt onder meer opvang en behandeling aan jongeren t/m 25 jaar die eenmalig seksueel geweld hebben meegemaakt. Turkse en Marokkaanse meisjes melden zich echter weinig. Angst voor afwijzing of beschuldiging door de ouders lijken de belangrijkste oorzaken.
Er zijn geen wachtlijsten, behandelingen zijn kosteloos en er is geen verwijsbrief van de huisarts nodig om bij het Landelijk Psychotraumacentrum aan te kloppen. Dat zou de drempel voor slachtoffers van seksueel geweld moeten verlagen zou men kunnen denken. Maar sinds de oprichting van het Psychotraumacentrum in 2005 hebben zich nog geen meisjes van Turkse of Marokkaanse afkomst aangemeld. Het centrum stond voor een raadsel en trok projectmedewerker Juul Gouweloos aan om de redenen hiervan te onderzoeken. Gouweloos keek niet alleen naar de vraag hoe het komt dat Turkse en Marokkaanse meisjes zich niet aanmelden, maar ook naar wat er aan gedaan kan worden.

Schuld, schaamte en roddel
‘We hebben eerst de literatuur onderzocht om na te gaan of seksueel geweld even vaak voorkomt bij meisjes van Turkse en Marokkaanse afkomst als bij Nederlandse meisjes. Dat bleek zo te zijn. Daarna zijn we gaan kijken wat voor belemmeringen ze ervaren om hulp te zoeken. Door het houden van een expertmeeting zijn we meer te weten gekomen’, vertelt Gouweloos. Experts uit de praktijk en onderzoekswereld bogen zich over het vraagstuk. Gevoelens van schuld en schaamte en angst voor roddel blijken belangrijke belemmeringen voor Turkse en Marokkaanse meisjes om naar een instelling als het Psychotraumacentrum te stappen. ‘Zij zijn bang dat zij de familie te schande maken. Het is voor hen vaak ook erg belangrijk dat ze maagd blijven voor het huwelijk. Door een verkrachting verliezen zij hun maagdelijkheid en daar schamen zij zich voor’, concludeert Gouweloos.

Cultuurgebonden?
Ligt de wortel van dit probleem dan niet binnen de Turkse en Marokkaanse cultuur? Niet alleen maar, zegt Juul Gouweloos. Zij organiseerde naast de expertmeeting ook een focusgroep met 6 Marokkaanse en Turkse meisjes tussen de 18 en de 25 jaar. Zij gaven aan dat het probleem niet enkel door cultuur te verklaren is, maar dat zij überhaupt niet op de hoogte zijn van het bestaan van een dergelijk traumacentrum. Gouweloos: ‘Zij wisten ook niet dat hulp vertrouwelijk en individueel is. Ouders worden niet automatisch op de hoogte gesteld.’
Het is moeilijk aan te geven welke gevolgen meisjes van Turkse en Marokkaanse afkomst ervaren door geen hulp te zoeken bij een trauma als gevolg van seksueel geweld. Gouweloos: ‘Je ziet dat niet iedereen die een verkrachting meemaakt heel veel klachten heeft. Het ligt aan het individu. Maar ieder meisje zou het het liefst willen vergeten en verzwijgen.’

Posttraumatisch stress syndroom
Maar wie een verkrachting heeft meegemaakt loopt de kans het posttraumatisch stress syndroom te ontwikkelen (PTSS). En juist daarom is een bezoek aan het Psychotraumacentrum zo belangrijk. ‘Wij bieden verschillende soorten behandelingen. Een daarvan is STEPS. Het is een vorm van cognitieve gedragstherapie en kan zowel groepsgewijs als individueel worden gevolgd’, vertelt Astrid Kremers, seksuoloog en gedragstherapeutisch werker van het traumacentrum. De letters staan respectievelijk voor schrijven en spreken, terugvalpreventie, 'exposure in vivo' (confrontatie) en cognitief herstructureren, psycho-educatie (voorlichting) en seksueel geweld. Kremer: ‘De resultaten van de behandelingen zijn bijzonder goed. De meeste mensen met PTSS blijken het na de behandeling niet meer te hebben.’

Specifieke behandeling?
De vraag rijst of Marokkaanse en Turkse meisjes een specifieke behandeling nodig hebben. Volgens Gouweloos blijkt dat niet zo te zijn. ‘Uit onderzoek blijkt dat cognitieve gedragstherapie net zo goed werkt voor meisjes uit andere culturen als voor autochtone Nederlandse meisjes. Het verschil is wel dat meisjes van Turkse en Marokkaanse afkomst banger zijn dat anderen erachter komen dat ze hier in therapie zijn. Zij kunnen dan meedoen aan individuele sessies.’ Nu bekend is waarom seksueel gemolesteerde Turkse en Marokkaanse meisjes verstek laten gaan heeft het traumacentrum een vervolgplan opgezet. Gouweloos: ‘We geven voorlichting op scholen over seksueel geweld en attenderen op het bestaan van het traumacentrum. Ook informeren we huisartsen omdat meisjes vaak daar hun ervaring als eerst onthullen. Daarnaast proberen wij websites te benaderen waarop de doelgroep actief is.’

Sinds de oprichting van het Landelijk Psychotraumacentrum in het UMC Utrecht heeft het centrum 300 aangerande en verkrachte meisjes opgevangen. Astrid Kremers behandelt vooral meisjes, jonge vrouwen en jongens die een eenmalig trauma hebben meegemaakt. Meestal melden zich pubermeisjes die een aanranding of verkrachting hebben meegemaakt. Ook een trauma als gevolg van schokkende gebeurtenissen als een brand, inbraak of auto-ongeluk zijn behandelbaar. Het centrum zorgt voor opvang, begeleiding en behandeling van de slachtoffers en indien gewenst ook hun ouders.

http://www.wereldjournalisten.nl/artike ... zoeken_am/" onclick="window.open(this.href);return false;