Liquidatieproces Eris: ‘Gemak waarmee beschikt werd over leven en dood onthutsend’
Het Openbaar Ministerie heeft bij de start van het requisitoir in het omvangrijke liquidatieproces Eris hard uitgehaald naar de 21 verdachten. ,,De veelheid aan moorden, moordopdrachten en voorbereidingen sprongen in het oog. Het gemak waarmee werd beslist over leven en dood van anderen is onthutsend en kent nauwelijks zijn weerga.”
Het Eris-proces draait om vijf moorden en een reeks mislukte of niet uitgevoerde moordplannen in 2017, die volgens het OM zijn uitgevoerd of voorbereid door de verdachten in het proces. Veel verdachten waren lid van motorclub Caloh Wagoh, en hoofdverdachte Delano R. (alias Keylow) was de president van de motorclub.
Volgens de officieren van justitie fungeerde R. als een moordmakelaar voor de hoofdverdachte uit dat andere monsterproces: Marengo. ,,De samenwerking tussen Delano R. en Nederlands meest gevreesde crimineel Ridouan Taghi is in vele opzichten catastrofaal geweest. Met R. had Taghi een handlanger die bereid was zijn dodenlijst af te werken nadat anderen tegen de lamp waren gelopen.”
‘Hij lééfde in zijn eigen scripts’
Veel bewijs in het Eris-proces komt voort uit gefilmde en zeer belastende chatgesprekken die zijn gevoerd met versleutelde telefoons. Deze gefilmde gesprekken werden gevonden op gegevensdragers van Delano R. Hij werd door de officieren neergezet als ‘roverhoofdman’. ,,Deze man maakte klaarblijkelijk films van zijn gangsterleven, maar lééfde ogenschijnlijk ook in zijn eigen scripts, waarin misdaad zogenoemd een romantisch tintje heeft. Hij lijkt de waarheid daarbij volledig uit het oog te zijn verloren.” Uit de chatgesprekken blijkt volgens het OM onder meer dat Delano R. rechtstreeks contact had met Taghi over het plegen van liquidaties. ,,De vondst was haast te mooi om waar te zijn.”
Een andere belangrijke pijler in de bewijsconstructie is de kroongetuige in deze zaak. ,,Deze delicten waren waren nooit opgehelderd als er niet één verdachte was geweest die besloot dat er een einde moest komen aan het moordcommando van Delano R. Dat was Tony de G. Niet in de laatste plaats omdat hij moest vrezen voor zijn eigen leven. Tony de G. werd kroongetuige en gaf daarmee inzicht in de criminele organisatie die moorden als verdienmodel had.” Volgens het OM waren de verklaringen van De G. van levensbelang. ,,De organisatie zou dan in stand zijn gebleven en de moorden zouden doorgaan. De dodenlijst was nog niet afgewerkt.”
‘Kroongetuige dronk en snoof zich suf’
De G. werd door het OM als een atypische beroepscrimineel gekarakteriseerd. Hoewel hij opgroeide zonder strak normenkader en de criminaliteit haast met de paplepel kreeg ingegoten, was hij iemand die niets ophad met geweld. Wel was hij betrokken bij drugstransporten, zowel van softdrugs als cocaïne. Omdat hij grote partijen drugs kwijtraakte legden criminele organisaties hem boetes op, oplopend tot wel 10 miljoen euro. Eenmaal in de problemen ‘drinkt en snuift hij zich suf’. ,,En zo is hij ook in de handen van Delano R. beland.” Volgens Tony de G. boden hij en zijn motorclub hem bescherming.
Maar die bescherming kwam met een prijs. Volgens De G. werd hij gedwongen mee te werken aan liquidaties. Iets dat hij niet wilde. ,,Hij is terechtgekomen in een organisatie die liquidaties pleegt, maar geweld is duidelijk niet zijn stiel.” Uiteindelijk is hij als chauffeur betrokken bij de moord op de Amsterdamse crimineel Jair Wessels, een andere moord voert hij niet uit. Uiteindelijk slaat De G. op de vlucht en wordt hij in Spanje aangehouden. Bij de recherche begint hij al snel met praten, maar geeft wel signalen dat hij méér uitleg wil geven in ruil voor bescherming. In november 2018 wordt De G. uiteindelijk als kroongetuige gepresenteerd.
Kroongetuige is geen koorknaap
De kritiek van advocaten dat De G. een onbetrouwbare getuige zou zijn, wuifde het OM weg. Immers, De G. was geen koorknaap, maar dat hoeft ook niet. ,,Wij achten de verklaringen van De G. authentiek en betrouwbaar. Nergens heeft hij geprobeerd de zaken mooier voor te stellen dan zij zijn. Nergens heeft hij geprobeerd ergens onderuit te komen. Hij heeft op ons een stevige indruk achter gelaten.”
Voor het requisitoir zijn in totaal zes dagen uitgetrokken. Volgende week vrijdag zal het OM strafeisen formuleren.