Begraafplaats Nuenen druk met islamitische uitvaarten
Moslims uit het hele land worden de laatste weken begraven in Nuenen omdat ze door de coronacrisis niet in eigen land - meestal Marokko of Turkije - ter aarde besteld kunnen worden.
Nabestaanden van overleden moslims uit Boxmeer, Tegelen, Den Bosch, Abcoude, Amsterdam hebben de afgelopen weken de weg naar Nuenen gevonden. Op het islamitische gedeelte van gemeentelijke begraafplaats Oude Landen hebben ze hun dierbaren begraven.
Vaak komen de stoffelijke overschotten nu van het mortuarium bij Schiphol, waar ze vergeefs hebben gewacht op een vlucht naar Turkije of Marokko, om daar te rusten gelegd te worden. Door corona zijn die vluchten er nooit gekomen, de grenzen zijn gesloten en het ziet er niet naar uit dat daar snel verandering in komt. Marokko laat tot eind april geen buitenlanders binnen, in Turkije kunnen overledenen uit het buitenland nog wel begraven worden maar mogen familieleden niet meekomen.
Beheerder Berry Leurink (68) van de Nuenense begraafplaats somt de voormalige woonplaatsen van de recent begraven moslims uit zijn hoofd op, terwijl hij met een collega bezig is met het delven van een nieuw graf op het islamitische deel van het kerkhof.
‘Eeuwigdurende’ grafrechten
Sinds 2012 kunnen moslims in Nuenen voor onbepaalde tijd begraven worden. In Nederland kan dat verder alleen in Almere en Utrecht. De ‘eeuwigdurende’ grafrechten zijn een reden voor moslims uit het hele land om nu hun dierbaren op Oude Landen te rusten te leggen, waar voor hen ruim achthonderd plekken zijn gereserveerd. Waar Leurink normaal gesproken gemiddeld één islamitische begrafenis per veertien dagen telt, waren het er de twee voorbije weken twaalf.
Gewikkeld in stof
Moslims worden normaal gesproken gewikkeld in stof in het graf gelegd, op hun rechterzij met het gezicht richting Mekka. Daarna wordt een kist over het stoffelijk overschot heen gelegd. Nu de repatriëring, die in veel begrafenispolissen van moslims is opgenomen niet kan worden uitgevoerd, worden overledenen die al enige tijd bij Schiphol hebben verbleven in Nuenen rechtstreeks in de kist begraven, weet Ibrahim Wijbenga. Dit onder meer omdat de kisten geseald zijn en het natuurlijk proces van ontbinding doorgaat.
Wijbenga is voorzitter van de Stichting Islamitisch Begrafeniswezen, die destijds voor het Nuenense islamitische kerkhof heeft gelobbyd. Volgens Wijbenga - in 1977 geboren als zoon van een Nederlander en een Marokkaanse - willen met name Marokkaanse Nederlanders vaak in Marokko begraven worden. ,,Zelfs voor mijn generatie geldt dat. Door de gangbare begrafenispolissen is dat ook een automatisme. Er staat een clausule over repatriëring in die meteen begint te werken zodra iemand is overleden. We hebben de begraafplaats in Nuenen in het leven geroepen om een alternatief te bieden.”
Hoe sterk de drang van sommige moslims is om in hun land van herkomst te worden begraven, mag blijken uit een verhaal van Berry Leurink. Een familie wilde onlangs hun dierbare overledene koste wat kost naar Marokko brengen. ,,Met een vrachtvlucht. De ambassadeur heeft daar een stokje voor gestoken.”