De nazificatie van Maassluis

[Pilgrim]

De nazificatie van Maassluis - Maarten van Buuren

Het functioneren van de Maassluise politie in de Tweede Wereldoorlog

Boekbespreking door Gerard van Os - 24-4-2020



"Een uitgelezen kans"

Na zijn boek De Afrekening schrijft de in Maassluis geboren hoogleraar Franse taal- en letterkunde Maarten van Buuren opnieuw over gebeurtenissen in Maassluis tijdens de Tweede Wereldoorlog. In politiedossiers vond hij belastend materiaal over Maassluizers die tijdens de bezetting heulden met de Duitsers. Ook raadpleegde de auteur bronnen waaruit blijkt dat de Duitse bezetter al rap overal in ons land de Nederlandse politiemacht infiltreerde met nazigezinde Nederlanders, ook in Maassluis. Vandaar de titel van dit boek: De nazificatie van Maassluis.

In ruim 140 bladzijden betoogt de schrijver dat in Maassluis gesjeesde politieagenten, die voor de oorlog waren afgekeurd voor hun werk, tijdens de bezetting carrière maakten door vuile klusjes op te knappen voor de bezetter. Deze personen zagen hun kans schoon door lid te worden van de NSB of de Germaansche SS. De Duitsers maakten graag gebruik van hun diensten, omdat zij opdrachten uitvoerden die door de gewone agenten vaak werden geweigerd. Denk daarbij aan het opspeuren van onderduikers, het oppakken van joden, het in beslag nemen van door de Duitsers als illegaal aangemerkte goederen.

Het speuren in de archieven deed Van Buuren samen met de Maassluizer Henk Don. Volgens de auteur kan uit die onderzoeken worden afgeleid dat de manier waarop in Maassluis werd geïnfiltreerd, als voorbeeld kan dienen voor hoe het er in de rest van het land aan toe ging.

In Maassluis verscheen in 1942 de foute politieman Filip Caspers ten tonele. Uit archiefstukken blijkt dat hij vóór die tijd in Deventer op eigen initiatief vele joden had opgepakt die later omkwamen in Duitse concentratiekampen. Van Buuren vindt de misdragingen van Caspers in Deventer zo belangrijk, dat hij er in zijn boek een gedetailleerd hoofdstuk aan wijdt.

In de laatste drie hoofdstukken besteedt de auteur aandacht aan de activiteiten van tien landwachters uit Maassluis, aangesteld vanaf najaar 1943. Zij vormden in de formulering van de auteur een soort zelfverdedigingsorganisatie. Deze gerekruteerde NSB-ers werden ingedeeld in een beroepsafdeling en een hulpafdeling. Ze kregen elk een jachtgeweer en moesten eenvoudige politionele taken uitvoeren. Welke activiteiten de landwachters ontplooiden, wordt gedetailleerd beschreven.

In een helder betoog geeft Van Buuren de feiten weer. Zo legt hij bijvoorbeeld duidelijk uit hoe Hans Rauter, de Höhere SS- und Polizeiführer in Nederland, kans zag zijn macht uit te breiden. Het boek van Van Buuren is een mooie aanvulling op wat al aan historische feiten bekend was.

Maarten van Buuren (Maassluis, 1948) is auteur van de bestseller Kikker gaat fietsen (Lemniscaat, 2008). Hij verwierf vooral bekendheid met zijn boeken over Spinoza. In 2011 verscheen het geruchtmakende De Afrekening, dat een jaar later in een uitgebreide editie verscheen. In 2012 verscheen ook In de schaduw van de oorlog, waarin oorlogservaringen van Maassluise burgers werden beschreven.

De nazificatie van Maassluis is verschenen bij de Stichting Regionaal Geschiedkundig Onderzoek / Brave New Books en kost € 29,79. Geen e-boekversie verkrijgbaar.

illustraties:
1. omslag van het boek
2. portret van de auteur (foto Chris van Houts)

Alle boekrecensies zijn ook terug te vinden op: www.vlaardingenleest.nl

https://www.devlaardinger.nl/cultuur/ar ... van-buuren