Die Kandidatin (Constantin Schreiber)

Mahalingam
Berichten: 52064
Lid geworden op: za feb 24, 2007 8:39 pm

Die Kandidatin (Constantin Schreiber)

Bericht door Mahalingam »

Tagesschau-nieuwslezer Constantin Schreiber schreef het boek Die Kandidatin.
Het gaat over een land waar een moslima bondskanselier probeert te worden, in samenwerking met diversiteitsfundamentalisten.
Discussie en compromissen zijn in Schreibers ondergang-van-het westen-roman verleden tijd.
Schreiber wordt vergeleken met de Franse schrijver Michel Houellebecq.

Nieuwslezer provoceert met schokroman over Duitsland anno 2050

Over vier weken eindigt het tijdperk-Angela Merkel. Nieuwslezer Constantin Schreiber (42) schreef een dystopische roman over hoe Duitsland zich in de decennia daarna heeft ontwikkeld. Woke regeert, de islam moet 'de vredesgodsdienst islam’ worden genoemd, rechtsradicalen bewapenen zich. Vraag aan de auteur: in hoeverre is het satire?

Het politieke midden is verdwenen, een moslima probeert met de hulp van een extreme ‘ecopartij’ de machtige kanselarij te veroveren, de witte man moet het ontgelden en zeventigplussers hebben geen stemrecht meer.

‘Het is geen feel good-boek’, zegt Constantin Schreiber (42) over Die Kandidatin. Een understatement. Maar: ‘Een waarschuwing is het ook niet, zoals veel wordt aangenomen. Het is een provocatief gedachten-experiment.’

Stof tot nadenken geeft het - vlot geschreven - boek zeker. In een extreem somber toekomstscenario schetst Schreiber een Duitsland dat diep gepolariseerd is. Grotendeels vervallen en economisch compleet in de greep van China. De rijken verschansen zich in gated communities. De armen hebben beperkt toegang tot zorg en wonen in containers en moeten verplicht werken als helpers van vluchtelingen. Het land is compleet doorgeslagen met politiek correcte identiteitspolitiek.

Wie is de auteur van dit ophefmakende, dystopische boek?

Bekende Duitser

We treffen Schreiber in zijn woonplaats Hamburg. Hij oogt als een onopvallende veertiger, maar sinds de vader van twee jonge kinderen het Duitse acht uur journaal, Tagesschau, presenteert, willen mensen met hem op de foto.

De Arabische wereld kent hij goed. Na de middelbare school woonde Schreiber een tijdje in Damascus bij een familievriend. Hij leerde Arabisch en presenteerde op de Egyptische televisie. Hij studeerde rechten, werkte voor Buitenlandse Zaken en een tijdje als controller voor een Duitse Landesbank in Londen. Als journalist schreef hij twee non-fictieboeken over de islam.

Pas met zijn huidige boek – ‘in een maand geschreven’ – maakte hij de tongen echt los. De Süddeutsche Zeitung noemde de roman een ‘rechts-populistisch pamflet’. De linkse TAZ sprak van ‘een haatpamflet dat de angst voor migranten aanwakkert’. Mag een nieuwslezer überhaupt een politieke mening hebben, vroeg weekblad Der Spiegel zich retorisch af.

Heilige huisjes

Schreiber blaast veel heilige huisjes omver. Politieke correctheid ter discussie stellen als nieuwslezer is al heel wat. En Tagesschau is het ‘kroonjuweel van de Duitse nieuwsjournalistiek’, zegt hij. ‘Een baan voor het leven.’

Hij wist dat zijn boek controversieel zou zijn. 'Er is een neiging om er een schandaal van te maken. Mijn belangrijkste thema gaat vaak verloren. Ik wilde niet in de eerste plaats de identiteitspolitiek aanpakken. Ik wilde de problemen in de discussiecultuur aansnijden, zowel op links als op rechts. Mensen die niet meer met elkaar praten maar elkaar afmaken, is dat de toekomst die we willen?’

Schreiber is zelf wel wat gewend. In 2015 haalden rechtspopulisten hem door het slijk. Ze pruimden zijn tv-programma over de aankomst van vluchtelingen in Duitsland niet. Ook de mensen die hem nu aanvallen zijn ‘zeer luidruchtig’. Een voorbeeld. ‘Lang voor de publicatie van het boek was een exclusief interview geregeld met een groot Duits tijdschrift, met een fotoshoot. Tijdens de fotosessie belde de interviewer me zeer opgewonden en boos op en annuleerde het hele plan. Haar argument: het boek is islamofoob.’

Diversiteitsvolkslied

Schreiber drijft in zijn boek de spot met de woke-beweging. Mensen met ‘diversiteitskenmerken’ worden positief gediscrimineerd aan de hand van een matrix. De top van een bedrijf mag maximaal voor een kwart uit blanke mannen bestaan. Met een unisex-gewaad drukken mensen hun ‘niet-binaire’ manier van leven uit. Duitslands ecopartij heeft van een ‘diversiteitsvolkslied’ het officiële volkslied gemaakt. James Bond is een lesbische zwarte vrouw met een handicap.

En dat is nog niet alles. Wie het woord 'hoofddoek' in de mond neemt, pleegt politieke zelfmoord. De islam dient de ‘vredesgodsdienst islam’ te worden genoemd. De Bijbel spreekt niet langer van ‘God’, maar van ‘God/Godin/Goddelijk Wezen’. Jezus is van het kruis gehaald omdat geweld zou kunnen traumatiseren. De oude middelbare school van de hoofdpersoon is omgedoopt tot de Islamitische President Erdogan-school.

Schreiber speelt met de donkere Duitse geschiedenis door een ecopoliticus te laten roepen ‘Wollt ihr absolute Diversität?’ Een verwijzing naar ‘Wollt Ihr den totalen Krieg?' van Hitlers PR-chef Joseph Goebbels. ‘Het is satire', benadrukt de auteur. 'Een stijlmiddel, overdrijven tot in het absurde. Wie gelooft nu werkelijk dat mensen in de toekomst in Duitsland een identiteitskaart hebben met de huidskleur en migratieachtergrond?’

Maar op andere momenten wijst Schreiber erop dat het heus niet allemaal verzinsels zijn. Agent 007 ís in de komende film toch zwart en lesbisch? En de satirische partij Die Partei wil stemrecht afpakken van ouderen.

De Duitse Houellebecq?

Schreiber wordt vergeleken met de Franse schrijver Michel Houellebecq. Maar die is wel heel uitgesproken. ‘Mijn boek wordt ook vergeleken met 1984 van George Orwell, maar voor mij komt Animal Farm dichter in de buurt. In 1984 is het een dictatuur van een centrale macht die elk detail van het leven wil zuiveren, alles wil regelen en de individualiteit wil onderdrukken. In Animal Farm en in mijn boek leidt individualiteit tot de desintegratie van de samenleving in duizend delen. In beide boeken grijpen de underdogs de macht en perverteren haar.’

Schreibers boek is goed getimed gezien het naderende kruispunt in de geschiedenis: Duitsland moet zonder de populaire Angela Merkel verder. Recensenten trokken een parallel tussen het boek en de opmars van de Groenen in Duitsland.

Op welke partij gaat Schreiber 26 september zelf stemmen? Hij kijkt verschrikt op. ‘Ik weet niet eens waar mijn ouders op stemmen.’ Angst voor de islam zegt hij niet te hebben. ‘Erg vergezocht om de mening van de auteur af te leiden uit een fictieve roman waarin een politieke spanning tussen extreemrechts en extreemlinks wordt geschetst. Bij de personages is niemand de stralende held. De hoofdrolspeelster is ook geen ijskoude bitch die over lijken gaat.’

Die hoofdrolspeelster is Sabah Hussein, een ogenschijnlijk moderne moslimvrouw. Een feministe, kind van vluchtelingen. Ze draagt geen hijab meer, maar regelt wel discrete ontmoetingen met de imam van een moskee in de Berlijnse wijk Neukölln om zijn advies in te winnen.

Hussein is berekenend, maar komt niet over als een zeer begenadigd politica. Heeft ze haar razendsnelle opmars - ze kan het kanselierschap niet meer mislopen - te danken aan haar achtergrond?

Duitse politiek onder vuur

Terug naar de realiteit. Schreiber constateert een afnemend vertrouwen in de Duitse politiek. ‘Er is een verhit debat in Duitsland over Afghanistan, over de fouten van politici. We hadden al de watersnoodramp en corona. Veel mensen hebben de indruk dat politici hun werk slecht doen. Ik vind ook veel niet overtuigend.’

De groeiende sociale kloof in Duitsland is volgens hem zeker iets om bang voor te zijn. ‘Het sociale systeem dat we hebben erodeert, en het sociale en politieke centrum wordt uitgedund. Dat is ook het thema van het boek.’ Hij ziet een link met religieus fanatisme. 'Dat iemand steeds conservatiever, islamistischer of extremistischer wordt, heeft meestal een sociaal-economische oorzaak.

Noemt hij dus toch de islam. Merkel nam in 2015 anderhalf miljoen vluchtelingen op, voornamelijk jonge moslimmannen uit Syrië. 'Nu hebben we het over klimaatbescherming, Europa en de afschaffing van steenkool, maar over de islam hebben de belangrijkste politici van deze verkiezingen het niet. Rechts claimt het debat daarover. Dat is een probleem, want immigratie en de islam baren veel mensen zorgen. De politiek moet daarover discussiëren.’

Discussie en compromissen zijn in Schreibers ondergang-van-het westen-roman verleden tijd. In het door hem geschetste paradijs voor moslims is een groep rechtsradicalen afgezonderd gaan leven in een nederzetting op het platteland. Ze plannen een aanslag om ‘de vijandige overname van hun land’ te verhinderen. Wordt Sabah Hussein kanselier?

Het verhaal eindigt op de avond van de verkiezingen. De kanselierskandidaat rolt een gebedskleed uit en knielt neer.

Oordeel Duitsland-kenner
Spoiler! :
Beatrice de Graaf is hoogleraar geschiedenis en Duitsland-kenner. Ze las het boek met veel plezier. ‘De vooroordelen en ressentimenten spatten van de pagina’s: is het satire, of is het islamofoob alarmisme? De auteur beweert het eerste, enkele respectabele (en niet slechts rechtse!) kranten zijn lovend, maar menig criticus ziet er toch het laatste in. De roman Die Kandidatin leidde de afgelopen maanden in Duitsland tot verhitte gemoederen. Mijzelf deed de roman sterk aan de poging van de Franse auteur Michel Houellebecq denken, die in zijn roman Onderworpen (2015) een defaitistisch beeld schetste van een Frankrijk geregeerd door een moslimpartij en omgevormd tot een islamitisch patriarchaat. In Duitsland dreigt dat in Die Kandidatin op slinkse wijze nog gaan te gebeuren. Ergens ver in de toekomst. Maar de roman is natuurlijk vooral een aanklacht tegen het heden. Ondanks alle terechte kritiek kan ik van dit soort romans smullen. Je moet ze tegenwoordig wel met disclaimer presenteren (dit is satire, het is politiek discutabel, het barst van de vooroordelen, het riekt naar islamofobie, etc). Maar dan nog: het is beter dat breuklijnen in de samenleving en duistere angsten onder de bevolking via de literatuur en met romans bespreekbaar worden gemaakt dan dat hele volksdelen elkaar nog slechts met domme slogans of scheldkanonnades op de social media te lijf gaan. Die Kandidatin is geen klassiek Orwelliaans meesterwerk à la 1984. Het is wel een serieuze poging literair te verbeelden wat er gebeurt als je hedendaagse extreme standpunten over ‘diversiteit’ en ‘integratie’ uit het publieke debat vertaalt naar een blauwdruk voor een samenleving: de uitkomst is dystopisch.’
https://fd.nl/weekend/1409536/nieuwslez ... -anno-2050
Wie in de Islam zijn hersens gebruikt, zal zijn hoofd moeten missen.
Plaats reactie