Europa siddert om lot IS’ers in Koerdische kampen
President Erdogan maakte via Twitter ’Operatie Vrede Lente’ bekend, nadat hij eerder deze week president Trump had weten te overtuigen om de Amerikaanse troepen in het gebied terug te trekken. Het belangrijkste doel van Turkije is om een veiligheidszone van minimaal 30 kilometer diep te creëren, die als buffer moet dienen tegen de Koerdische milities. Die worden in het Westen geprezen om hun strijd tegen IS, maar Ankara beschouwt hen als terroristen.
De verwachting is dat het Turkse offensief zich in fases zal vertrekken. Eerste doel is om de plaatsen Tel-Abyad en Ras al-Ayn in te nemen. Daar sloegen na de eerste bombardementen al duizenden mensen op de vlucht.
De grote vraag is hoe lang de operatie zal duren, hoeveel doden er zullen vallen en en tot hoe diep Turkije Syrië zal binnentrekken. Mogelijk gaan de Turken verder dan gepland, zodat zij ook Raqqa en andere delen zullen controleren, waaronder de kampen waar de Koerden duizenden IS-strijders gevangen houden.
Turkije wordt geholpen door Syrisch-Arabische milities, die veelal van islamitische signatuur zijn. Die willen maar al te graag afrekenen met de seculiere Koerden en hebben vandaag gezworen „geen genade te zullen hebben met de Koerden.” „Sla ze met ijzeren vuist, laat ze de hel proeven van ons vuur”, aldus een verklaring van het Nationale Leger, de belangrijkste Arabische groepering die door de Turken wordt gesteund.
„Onze missie is om de creatie van terreurcorridors langs onze zuidgrens te voorkomen”, aldus Erdogan bij de start van de operatie. „En om vrede te brengen.”
Velen vrezen echter een nieuwe fase in de lange Syrische oorlog. Maar vooral ook dat Islamitische Staat flink zal profiteren van het Turkse offensief. President Trump kreeg veel kritiek te verduren na zijn besluit om Koerdische milities in Syrië als een baksteen te laten vallen ten faveure van Turkije.
De Koerden beschouwen de stap van Trump als een dolksteek in de rug en hebben al gewaarschuwd dat de strijd tegen Turkije ten koste zal gaan van de bewaking van IS-strijders. Zij houden ruim 12.000 terroristen gevangen. De verwachting is dat een groot deel van de bewakers naar het noordelijke front zullen worden gesteund.
IS’ers
Trump stelt dat Turkije hun rol van bewaarder zal overnemen, maar volstrekt onduidelijk is hoe die ’overdracht’ tussen twee aartsvijanden moet plaatsvinden. Britse en Franse special forces in het gebied kunnen daarbij een rol spelen, al is twijfelachtig of zij zullen blijven nu de Amerikanen vertrekken. IS-terroristen, waarvan er nog vele duizenden vrij rondlopen, loeren op een moment dat zij hun broeders kunnen bevrijden. Dat moment dreigt nu aan te breken.
President Trump ligt zowel in eigen land als daarbuiten flink onder vuur. Feitelijk zegt hij tegen iedereen in het Midden-Oosten: zoeken jullie het allemaal maar lekker zelf uit. De Koerden zijn opnieuw het grootste kind van de rekening. Zij trokken zich op verzoek van de Amerikanen onlangs zelfs nog terug van defensieve posities langs de grens met Turkije.
Vluchtelingen
Turkije wil daar al tijden een veiligheidszone opzetten. Als buffer tegen de Koerdische milities, maar ook om daar minimaal een miljoen Syrische vluchtelingen onder te brengen die zich nu nog in Turkije bevinden. Het wordt nu ook geacht IS te beteugelen, terwijl het land in het verleden duizenden jihadisten juist via zijn grondgebied naar Syrië liet gaan en geen enkele actie ondernam toen IS-terroristen de grens controleerden.
De Franse president Macron heeft gisteren gesproken met de leiding van de SDF, zoals de Koerdische strijdmacht in Syrië heet. De Fransen hebben zich solidair met de Koerden verklaard en zeiden zeer bezorgd te zijn over het verdere verloop van de strijd.
Trump zegt dat zijn besluit mede is ingegeven door de houding van Europa. In een verklaring stelt het Witte Huis dat de Amerikaanse regering Frankrijk, Duitsland en andere Europese landen onder druk heeft gezet om hun IS-strijders terug te nemen, maar dat zij dat weigerden. „De Verenigde Staten zullen hen niet voor - waarschijnlijk- jaren vasthouden op kosten van de Amerikaanse belastingbetaler.”
Feit is dat de jihadisten niet door de Amerikanen, maar door de Koerdische milities worden vastgehouden. Die konden dat voor het begin van het Turkse offensief al al nauwelijks aan. Naast de IS-strijders die in gevangenissen zitten, controleren zij ook een gigantisch opvangkamp dat steeds meer een extremistisch broeinest wordt.
Jihadisten
IS-leider Abu Bakr al-Baghdadi, jaren geleden zelf geradicaliseerd in een Amerikaanse gevangenkamp, riep onlangs zijn aanhangers op om de gevangen IS-strijders te bevrijden. Islamitische Staat heeft naar schatting nog altijd zo’n 18.000 jihadisten onder de wapenen in Irak en Syrië.
De extremisten hebben hun guerrilla-strijd van weleer opgepakt er voeren weer steeds vaker aanvallen uit. De extremisten dreigen ook gebruik te maken van de huidige instabiele situatie in Irak, dat in de ban is van bloedige protesten.