Opvangcentra zitten overvol door grotere instroom: tenten voor asielzoekers weer in beeld
Tenten voor asielzoekers komen, net als in 2015, opnieuw op tafel. De opvangcentra zitten overvol door een asielpiek, maar ook doordat de Dienst Vreemdelingenzaken een tijdlang onderbemand was. Dinsdag is er spoedoverleg tussen de asielopvangdiensten en het kabinet-Francken.
Het was een van de typische beelden tijdens de vluchtelingencrisis in 2015: de 150 tenten, mobiele eenheden met een capaciteit van zes personen, in verschillende opvangplaatsen van Fedasil. Toen de instroom daalde, verdwenen de tenten, maar een nieuwe asielpiek brengt hen weer in beeld.
In 2015 ging het om meer dan 4.000 asielaanvragers per maand, maar de 2.750 aanvragen van afgelopen maand liggen toch ook een stuk boven het gemiddelde. De opvangdiensten zitten op hun maximum.
“De collectieve opvangcentra zijn voor 97 procent gevuld”, zegt Mieke Candaele van Fedasil. “De kritieke grens is 94 procent. Een aantal centra zitten over de 100 procent.”
Tenten
Het kabinet van staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken (N-VA) maakte gisteren bekend dat het 1.500 bufferplaatsen gaat vrijmaken in de centra. Rode Kruis Vlaanderen is daar al mee gestart in Houthalen-Helchteren. Om daar 200 extra plaatsen te voorzien, zoekt het op korte termijn 20 extra werknemers, op een speeddate-jobdag op 23 november.
“Geen evidentie voor onze mensen, want voor de zomer kregen ze de boodschap dat een aantal centra, waaronder Houthalen-Helchteren, eind september moesten sluiten”, zegt Ine Tassignon, woordvoerder bij Rode Kruis Vlaanderen. “Werknemers zochten ander werk, maar eind september bleek dat Houthalen-Helchteren moest openblijven. En nu moeten we zelfs groeien. Met de glimlach, want deze flexibiliteit hoort ook wel bij de job.”
Ook Sofie Desseyn, directeur van het Fedasil-centrum in Poelkapelle, vindt het eigen aan de sector om in te spelen op fluctuaties. Maar het is nu wel nijpend. “Alle opvangcentra zitten vol, er zijn geen vrije bedden meer”, zegt Desseyn. “Die druk is al maanden voelbaar. We wachten op een beslissing van het kabinet. Een van de opties zijn mobiele eenheden of tenten zoals in 2015. Of dat ideaal is in de winter, is een andere vraag, maar we hebben een oplossing nodig op korte termijn.”
In een ander opvangcentrum zijn er ’s nachts 3 werknemers voorzien voor 350 asielzoekers. “Door vakanties en ziekte zijn we in de praktijk meestal met 2. Het is niet meer te doen. En er blijven maar migranten bij komen. Volgende maand staan hier tenten, dat is al aangekondigd.”
Onderbemanning
Het kabinet-Francken wil dat niet bevestigen. Dinsdag zal het maatregelen voorleggen aan de opvangdiensten en ook de regering krijgt haar zeg. “Het ziet er niet naar uit dat de instroom zal dalen”, zegt de woordvoerder van Francken.
De situatie komt echter niet enkel door een stijgende instroom, maar ook door een haperende uitstroom. Na de vluchtelingencrisis is niet alleen de opvangcapaciteit afgebouwd, maar zijn ook bij de Dienst Vreemdelingenzaken werknemers verschoven naar andere diensten. Vertrekkers werden niet vervangen. Opgeteld is het afgelopen jaar zo ongeveer 10 procent van het personeel bij DVZ vertrokken.
Die onderbemanning is door opnieuw te schuiven binnen de overheidsdienst Binnenlandse Zaken weggewerkt. Ondertussen is wel een achterstand in de dossiers ontstaan, bevestigt DVZ. “We werken nu op feestdagen en in weekends om de dossiers af te handelen.”