Het ijzingwekkende verband tussen Godsdienst en slavernij...

Bestaat God? Wat is de waarde van religie? Mag je een dogma in twijfel trekken?
Plaats reactie
Skeptic551
Berichten: 125
Lid geworden op: do apr 05, 2007 8:19 pm
Locatie: Nederland

Het ijzingwekkende verband tussen Godsdienst en slavernij...

Bericht door Skeptic551 »

Alle nu in Europa veel voorkomende godsdiensten zijn ontstaan in samenlevingen waarin slavernij heel gewoon was.
Het uitoefenen van geweld tegen slaven wordt door alle godsdiensten uitdrukkelijk toegestaan maar wel, schijnbaar, aan regels gebonden.
Van het handhaven van die regels moet men zich niet te veel voorstellen want wie houdt zich in zo’n land nu bezig met zo iets als de slaven?
Al deze godsdiensten zien het zo, dat de mens door god is gemaakt en dat god naar believen kan beschikken over leven, gezondheid, welzijn, welvaart, relaties en seksualiteit van ieder mens.
God is dus de gedachte ultieme slavenhouder.
De notie van de mens als "werktuig in Gods hand" wordt in alle godsdiensten geprezen. De mens die heeft afgezien van het nemen van eigen verantwoordelijkheid en als gebruiksvoorwerp van god denkt te functioneren noemt zich soms "Godschalk" of elders "Abdallah"; in beide gevallen is letterlijk "slaaf van God" bedoeld.
De afgelopen twee eeuwen, sinds 1807 om precies te zijn, is in de Europese cultuursfeer en in de aangrenzende Islamitische gebieden de slavernij stapsgewijs afgeschaft op initiatief van Groot-Brittannië, hoewel in de dictaturen gezagsverhoudingen bleven bestaan die nog sterk aan slavernij doen denken.
Het opmerkelijke is nu dat in de landen en streken waar oude godsdienstige tradities het meest bepalend waren voor andere aspecten van de samenleving, het conflict om de afschaffing van de slavernij het hevigst was en langer kon duren.
In de Verenigde Staten van Amerika was juist het zuidelijke, meest godsdienstige deel dat bekend staat als de "Bible Belt" het deel van het land dat met wapengeweld de slavernij verdedigde in een burgeroorlog. In West-Europa was de Paus het laatste staatshoofd die op zijn grondgebied slaven in zijn bezit hield (met name Joden in de toenmalige Kerkelijke Staat opgesloten in Getto's), terwijl het seculariserende Frankrijk in elke revolutionaire periode het slavenbezit trachtte af te schaffen.
Rusland met zijn vroegere eeuwenlange intense verwevenheid van staat en kerk, later van staat en Marx-religie, hield tot in 1860 ook de eigen boeren nog massaal in lijfeigenschap en is nu nog steeds bezig naar democratie te zoeken. In Engeland werden kerk en staat ook niet formeel gescheiden, maar werd de staatskerk tot lage maar deftige dienstbode van een ceremonieel koningschap gemaakt in een technisch vooruitstrevend land, wat kennelijk ook goed genoeg is.

In de Arabische cultuursfeer, die eeuwenlang door de Turken overheerst werd, kwam in de 19e eeuw onder Engelse druk ook de afschaffing van de slavenhandel aan de orde. Het toenmalige Turkse Rijk liep daarmee niet achter op Europese landen waaronder Nederland.
De Hedzjaz, dat is de landstreek waarin Mekka en Medina liggen, kwam tegen de afschaffing van de slavenhandel in gewapende opstand. De Turken zagen er van af om in die streek afschaffing van de slavenhandel op te leggen zoals ze elders in hun rijk wel deden. Toen het Turkse rijk uiteen was gevallen en de Hedzjaz onderdeel werd van Saoedi-Arabië was de handel in zwarte slaven daar minstens nog tot in 1960 wettelijk toegestaan !
Meer in het algemeen is de invloed van godsdienst op de staat en de maatschappij in de Islamitische wereld groter gebleven dan elders, hetgeen in alle gezaghebbende analyses in verband wordt gebracht met het gebrek aan democratie in dat deel van de wereld.
Skeptic551
Berichten: 125
Lid geworden op: do apr 05, 2007 8:19 pm
Locatie: Nederland

Re: Het ijzingwekkende verband tussen Godsdienst en slaverni

Bericht door Skeptic551 »

Dit is een ge-actualiseerde versie van een door mij geschreven artikel dat jarenlang op een msn site gestaan heeft (de zogenaamde filosofie-community).

Het leverde een erudiete discussie op van meer dan twee jaar.

Deze hele discussie werd vervolgens verwijderd door een Christen-fundamentalistische assistent-beheerder, mevrouw Tussenstation.
Iznogoodh
Berichten: 1716
Lid geworden op: ma jun 14, 2004 6:14 pm

Re: Het ijzingwekkende verband tussen Godsdienst en slaverni

Bericht door Iznogoodh »

Skeptic551 schreef:Dit is een ge-actualiseerde versie van een door mij geschreven artikel dat jarenlang op een msn site gestaan heeft (de zogenaamde filosofie-community).

Het leverde een erudiete discussie op van meer dan twee jaar.

Deze hele discussie werd vervolgens verwijderd door een Christen-fundamentalistische assistent-beheerder, mevrouw Tussenstation.
Zij was wellicht niet in een waarheid geinteresseerd waarvan zij vreesde dat die haar belangen/waarheid aantastte?
Onze Vader...
Die in de Hemel zijt...
Blijf daar...
Linda Danvers
Berichten: 2931
Lid geworden op: wo feb 01, 2006 10:14 am

Bericht door Linda Danvers »

Een paar kleine kanttekeningen.

De abolitionisten in Engeland waren echter in het begin vooral Evangelische Christenen.

Sektes zoals de Stoïcijnen en de Essenen wezen het bezit van slaven af.

De Katholieke kerk had slavernij in West Europa afgeschaft in de late Middeleeuwen, maar liet toe dat Spanje Indianen en Afrikanen als slaaf hield in diens Koloniën. Andere landen volgden dat voorbeeld.

De Islamitische slavenhandel is afgeschaft door Westerse dwang. Saoedische geestelijken noemen slavernij nog altijd een onvervreemdbaar onderdeel van de Djihad en Djihad een onvervreemdbaar deel van de Islam.
Skeptic551
Berichten: 125
Lid geworden op: do apr 05, 2007 8:19 pm
Locatie: Nederland

Bericht door Skeptic551 »

Linda Danvers schreef: Een paar kleine kanttekeningen.

De abolitionisten in Engeland waren echter in het begin vooral Evangelische Christenen.
Dit klopt in zoverre dat deze abolitionisten Christelijk waren, maar behalve dat waren ze ook maatschappelijke randgroeperingen als de vroege Quakers.
De Quakers en aanverwanten waren dan ook nieuwe bewegingen, die fel afwijzend stonden tegen de hoofdstroom van het toenmalige denken.

De bijbel wijst de slavernij vanouds immers ook niet af, integendeel, die kent zeer onaangename regels voor de slaven. De grotere kerken stonden eeuwenlang allemaal aan de verkeerde kant in deze kwestie.
Linda Danvers schreef:Sektes zoals de Stoïcijnen en de Essenen wezen het bezit van slaven af.
Ik dacht dat de inderdaad belangrijke Stoïcijnen een filosofische school waren en niet zozeer een sekte. Wel was hun denkwijze vaak inderdaad heel humaan, maar een consequente anti-slavernij-beweging was er in de oudheid niet voor zover ik weet.
Linda Danvers schreef:De Katholieke kerk had slavernij in West Europa afgeschaft in de late Middeleeuwen, maar liet toe dat Spanje Indianen en Afrikanen als slaaf hield in diens Koloniën. Andere landen volgden dat voorbeeld.
De slavernij en lijfeigenschap was inderdaad op een gegeven moment verdwenen uit West-Europa, maar dit wordt algemeen verklaard uit het gebrek aan arbeidskrachten, niet door kerkelijke wetgeving.
De heersende moraal in West-Europa liep achter de feiten aan wat dit betreft. Overigens had de boerenstand nog eeuwen lang veel minder rechten dan de burgers van steden.

Het is ook veelzeggend dat de Paus nog tot in de 19e eeuw de Joden opgesloten hield in Getto's in het toen grote gebied waarover hij staatshoofd was.
De Pauselijke (katholieke) gebruiken waren vanouds verre van humaan.
Hartverscheurend zijn de verhalen over de ontvoeringen door katholieke dienaren van de kinderen van deze onvrije mensen, dit ging tot ver in de 19e eeuw door in de kerkelijke staat.
Linda Danvers schreef:De Islamitische slavenhandel is afgeschaft door Westerse dwang. Saoedische geestelijken noemen slavernij nog altijd een onvervreemdbaar onderdeel van de Djihad en Djihad een onvervreemdbaar deel van de Islam.
Hier kan ik het alleen maar mee eens zijn,
zij het dan dat de westerse invloed nog niet volledig toereikend is geweest.
Maar we zijn het eens over de principieële gevaren die op dit punt ook van het fundamentalistische denken uit gaan.
Mahalingam
Berichten: 52151
Lid geworden op: za feb 24, 2007 8:39 pm

Bericht door Mahalingam »

"De slavernij en lijfeigenschap was inderdaad op een gegeven moment verdwenen uit West-Europa, maar dit wordt algemeen verklaard uit het gebrek aan arbeidskrachten, niet door kerkelijke wetgeving. "

Het was de pest en zijn gevolgen die de feodale structuur van Europa vernietigde. Doordat overal in de sociale structuur gaten vielen, was het mogelijk om sociaal mobiel te worden.
Historici verdelen de Europese geschiedenis in de periode van voor en na de pest. De bevolking nam sterk af in korte tijd maar evenzo was daarna de bevolkingsaanwas groot. Landbouw, de familiestructuur en de militaire strijd werden sterk veranderd.
Ik denk dat hierdoor Europa de strijd met de Islam kon winnen. Eerst gaven de Kruistochten wat ademruimte en daarna veranderde de maatschappij zodanig dat de grote aantrekkingskracht van de Islam, namelijk geen rangen en standen waaruit men niet kon ontsnappen, van minder belang werd.
Linda Danvers
Berichten: 2931
Lid geworden op: wo feb 01, 2006 10:14 am

Bericht door Linda Danvers »

Beste Skeptic551,

Filosofie was in het Klassieke tijdperk niet strikt gescheiden van religie. De Stoïcijnen waren naar onze huidige maatstaven een sekte of godsdienst.

Het was een tijd lang in Rome in de eerste eeuw verboden om te filosoferen. Dat betekende niet dat je niet mocht discussiëren over de zin van het leven, maar dat je niet met nieuwe religieuze opvattingen moest aankomen.

Met vriendelijke groet,
Skeptic551
Berichten: 125
Lid geworden op: do apr 05, 2007 8:19 pm
Locatie: Nederland

Bericht door Skeptic551 »

Linda Danvers schreef:
Filosofie was in het Klassieke tijdperk niet strikt gescheiden van religie.
Dat was in het geval van de Stoïcijnen zeker waar.
Bij andere filosofen vind je wel een afstand of onderscheid tussen filosofie en religie
en bij Epicurus zelfs regelrecht Atheïsme.

Ik wil me niet opwerpen als kenner van de Klassieke oudheid, maar een verzet tegen de slavernij als instelling vind ik bij de Stoïcijnen niet, eerder denken ze hetzelfde als Paulus van Tarsus.
Of moet ik zeggen: De aanvaarding van de wereld zoals die is, typerend voor de Stoïcijnen, is door Paulus volledig nagevolgd. Overgave aan Gods wil komt daarbij in de plaats van bevrijding in deze wereld.
In de meeste godsdiensten geloof je nu ook al niet ...
Skeptic551
Berichten: 125
Lid geworden op: do apr 05, 2007 8:19 pm
Locatie: Nederland

Bericht door Skeptic551 »

Mahalingam schreef:"Het was de pest en zijn gevolgen die de feodale structuur van Europa vernietigde. (...) Doordat overal in de sociale structuur gaten vielen, was het mogelijk om sociaal mobiel te worden.(...)Ik denk dat hierdoor Europa de strijd met de Islam kon winnen.
In Engeland, Italië en de landen daartussen in, was slavernij en lijfeigenschap al verdwenen voordat de Pest toe sloeg dacht ik !

Wel denk ik dat inderdaad zoals je zegt de sociale mobiliteit toenam en dit een beslissende verandering is geweest.
In de meeste godsdiensten geloof je nu ook al niet ...
Skeptic551
Berichten: 125
Lid geworden op: do apr 05, 2007 8:19 pm
Locatie: Nederland

Bericht door Skeptic551 »

Dit alles zou wel tot de conclusie kunnen leiden dat de overtuigingen van Mohammed,
(of wie er ook aan de basis van de Islam zou hebben gestaan),
voor zover ze voortbouwen op het Christendom, en dat doen ze heel duidelijk,
een primitieve en verwrongen echo zijn van denkbeelden die eerder in het Romeinse rijk de ronde hebben gedaan.
In de meeste godsdiensten geloof je nu ook al niet ...
Plaats reactie